abduco

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

ab-dūco, xi, ctum, 3, v. a. (ABDOVCIT =abduit, in the epitaph of Scipio, Inscr. Orell. 550; perf. abduxti, Plaut. Curc. 5, 2, 16; imper. abduce, id. Bacch. 4, 9, 108; id. Curc. 5, 3, 15; Ter. Ad. 482; id. Phorm. 410; but also abduc, id. Eun. 377), to lead one away, to take or bring with one, to carry off, take or bring away, remove, etc.

I Lit.

A In gen., of personal objects; constr. aliquem, ab, ex, de; in, ad : SVBIGIT. OMNE. LOVCANAM. OPSIDESQVE. ABDOVCIT (=subigit omnem Lucanam obsidesque abducit), epitaph of Scipio, 1. 1.: hominem P. Quinctii deprehendis in publico; conaris abducere, Cic. Quint. 19, 61: cohortes secum, Caes. B. C. 1, 15, 3 al.: abduce me hinc ab hac, quantum potest, Plaut. Bacch. 4, 9, 108: abductus a mari atque ab lis copiis, quas, etc.... frumento ac commeatu abstractus, Caes. B. C. 3, 78: tamquam eum, qui sit rhetori tradendus, abducendum protinus a grammaticis putem, Quint. 2, 1, 12: ut Hispanos omnes procul ab nomine Scipionis ex Hispania abduceret, Liv. 27, 20, 7: tu dux, tu comes es; tu nos abducis ab Histro. Ov. Tr. 4, 10, 119: ut collegam vi de foro abducerent, Liv. 2, 56, 15: sine certamine inde abductae legiones, id. 2, 22, 2: credo (illum) abductum in ganeum aliquo, Ter. Ad. 359: abduxi exercitum ad infestissimam Ciliciae partem, Cic. Fam. 2, 10, 3: ipsos in lautumias abduci imperabat, id. Verr. 2, 5, 56 fin. ; so, liberos eorum in servitutem, Caes. B. G. 1, 11, 3: servum extra convivium, Sen. Contr. 4, 25. —Poet. with acc . only: tollite me, Teucri; quascumque abducite terras (= in terras), Verg. A. 3, 601. —

b Of animals: donec (avem) in diversum abducat a nidis, Plin. 10, 33, 51, 103 fin.

c . Sometimes also of inanim. objects: clavem, to take away , Plaut. Cas. 5, 2, 8: pluteos ad alia opera, Caes. B. C. 2, 9: capita retro ab ictu, to draw back , Verg. A. 5, 428: togam a faucibus ac summo pectore, Quint. 11, 3, 145: aquam alicui (=deducere, defiectere), to divert, draw off , Dig. 39, 2, 26. —Poet.: somnos, to take away, deprive of , Ov. F. 5, 477.

B In partic.

1 To take with one to dine: tum me convivam solum abducebat sibi, Ter. Eun. 407: advenientem ilico abduxi ad cenam, id. Heaut. 183 al.

2 To take aside (in mal. part.): aliquam in cubiculum, Plaut. Most. 3, 2, 7; so Cic. Verr. 2, 5, 13, § 33; Suet. Aug. 69; Just. 21, 2 fin. al.

3 To carry away forcibly, to raxish, rob : ad quem iste deduxerat Tertiam, Isidori mimi flliam, vi abductam ab Rhodio tibicine, Cic. Verr. 2, 3, 34; cf. id. ib. 2, 5, 31, § 81; Verg. A. 7, 362: aliquam alicui (marito, etc.), Suet. Oth. 3; Dig. 47, 10, 1 al.: aliquam gremils, Verg. A. 10, 79. —So also of stolen cattle, to drive away : cujus (Geryonis) armenta Hercules abduxerit, Plin. 4, 22, 36, 120 fin. ; so, abducta armenta, Ov. H. 16, 359.

4 In jurid. lang.: auferre et abducere, to take and drive away (auferre of inanimate things, abducere of living beings, as slaves, cattle), Cic. Quint. 27, 84; Dig. 21, 2, 57, § 1.

II Trop.

A In gen., to lead away, separate, distinguish : animum ad se ipsum advocamus, secum esse cogimus, maximeque a corpore abducimus, Cic. Tusc. 1, 31; so, aciem mentis a consuetudine oculorum, id. N. D. 2, 17: divinationem caute a conjecturis, id. Div. 2, 5, 13.

B In partic.

1 To seduce, alienate from fidelity or allegiance: legiones a Bruto, Cic. Phil. 10, 3, 6: exercitum ab illo, id. ib. 10, 4, 9: equitatum a consule, id. ib. 11, 12, 27 al.

2 From a study, pursuit, duty, etc., to withdraw, draw off, hinder (syn.: avoco, averto): vos a vostris abduxi negotlis, Plaut. Rud. 1, 2, 1; cf.: a quo studio te abduci negotiis intellego, Cic. Fam. 4, 4, 5; and: abducuntur homines nonnumquam etiam ab institutis suis magnitudine pecuniae, id. Verr. 2, 4, 6, § 12 (followed by ab humanitate deducere ); so, aliquem a meretricio quaestu, id. Phil. 2, 18: aliquem a populorum rebus, id. Rep. 5, 2: ab isto officio incommodo, id. Lael. 2, 8 al.

3 To bring down, reduce, degrade (Ciceron.): ne ars tanta...a religionis auctoritate abduceretur ad mercedem atque quaestum, Cic. Div. 1, 41, 92; so, aliquem ad hanc hominum libidinem ac licentiam, id. Verr. 2, 3, 90, § 210.