cado

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

cădo, cĕcĭdi, cāsum, 3 (part. pres. gen. plur. cadentūm, Verg. A. 10, 674; 12, 410), v. n. [cf. Sanscr. çad-, to fall away].

I Lit.

A In an extended sense, to be driven or carried by one’s weight from a higher to a lower point , to fall down , be precipitated , sink down , go down , sink , fall (so mostly poet.; in prose, in place of it, the compounds decĭdo, occĭdo, excĭdo, etc.; cf. also ruo, labor; opp. surgo, sto): tum arbores in te cadent, Plaut. Men. 2, 3, 25: (aves) praecipites cadunt in terram aut in aquam, fall headlong to the earth or into the water , Lucr. 6, 745; cf. id. 6, 828; imitated by Verg.: (apes) praecipites cadunt, Verg. G. 4, 80: nimbus, Ut picis e caelo demissum flumen, in undas Sic cadit, etc., Lucr. 6, 258: cadit in terras vis flammea, id. 2, 215; so with in , id. 2, 209; 4, 1282; 6, 1006; 6, 1125; Prop. 4 (5), 4, 64: in patrios pedes, Ov. F. 2, 832.—With a different meaning: omnes plerumque cadunt in vulnus, in the direction of , towards their wound , Lucr. 4, 1049; cf.: prolapsa in vulnus moribunda cecidit, Liv. 1, 58, 11: cadit in vultus, Ov. M. 5, 292: in pectus, id. ib. 4, 579.—Less freq. with ad : ad terras, Plin. 2, 97, 99, § 216: ad terram, Quint. 5, 10, 84.—The place from which is designated by ab , ex , de : a summo cadere, Plaut. Mil. 4, 4, 15: a mento cadit manus, Ov. F. 3, 20: aves ab alto, Plin. 10, 38, 54, § 112: ut cadat (avis) e regione loci, Lucr. 6, 824: ex arbore, Plin. 17, 20, 34, § 148; Dig. 50, 16, 30, § 4; 18, 1, 80, § 2: cecidisse de equo dicitur, Cic. Clu. 62, 175: cadere de equo, Plaut. Mil. 3, 1, 125 (for which Caesar, Nepos, and Pliny employ decidere): de manibus arma cecidissent, Cic. Phil. 14, 7, 21; cf.: de manibus civium delapsa arma ipsa ceciderunt, id. Off. 1, 22, 77: cadunt altis de montibus umbrae, Verg. E. 1, 84: de caelo, Lucr. 5, 791; Ov. M. 2, 322: de matre (i. e. nasci), Claud. in Rufin. 1, 92.—With per : per inane profundum, Lucr. 2, 222: per aquas, id. 2, 230: per salebras altaque saxa, Mart. 11, 91; cf.: imbre per indignas usque cadente genas, Ov. Tr. 1, 3, 18.—With the adverb altius : altius atque cadant summotis nubibus imbres, and poured forth from a greater height , etc., Verg. E. 6, 38.—And absol. : folia nunc cadunt, Plaut. Men. 2, 3, 24; Ter. Ad. 37; Lucr. 6, 297: ut pluere in multis regionibus et cadere imbres, id. 6, 415: cadens nix, id. 3, 21; 3, 402: velut si prolapsus cecidisset, Liv. 1, 56, 12: quaeque ita concussa est, ut jam casura putetur, Ov. P. 2, 3, 59: cadentem Sustinuisse, id. M. 8, 148: saepius, of epileptics, Plin. Val. 12, 58: casuri, si leviter excutiantur, flosculi, Quint. 12, 10, 73.—

2 Esp.

a Of heavenly bodies, to decline , set (opp. orior), Ov. F. 1, 295: oceani finem juxta solemque cadentem, Verg. A. 4, 480; 8, 59; Tac. G. 45: soli subjecta cadenti arva, Avien. Descr. Orb. 273; cf. Tac. Agr. 12: quā (nocte) tristis Orion cadit, Hor. Epod. 10, 10: Arcturus cadens, id. C. 3, 1, 27.—

b To separate from something by falling , to fall off or away , fall out , to drop off , be shed , etc.: nam tum dentes mihi cadebant primulum, Plaut. Men. 5, 9, 57: dentes cadere imperat aetas, Lucr. 5, 671; Sen. Ep. 12, 3; 83, 3: pueri qui primus ceciderit dens, Plin. 28, 4, 9, § 41: barba, Verg. E. 1, 29: quam multa in silvis autumni frigore primo Lapsa cadunt folia, id. A. 6, 310; cf. Cat. 11, 22; Hor. A. P. 61: lanigeris gregibus Sponte suā lanae cadunt, Ov. M. 7, 541: saetae, id. ib. 14, 303: quadrupedibus pilum cadere, Plin. 11, 39, 94, § 231: poma, Ov. M. 7, 586: cecidere manu quas legerat, herbae, id. ib. 14, 350: elapsae manibus cecidere tabellae, id. ib. 9, 571: et colus et fusus digitis cecidere remissis, id. ib. 4, 229.—

c Of a stream, to fall , empty itself : amnis Aretho cadit in sinum maris, Liv. 38, 4, 3; 38, 13, 6; 44, 31, 4: flumina in pontum cadent, Sen. Med. 406: flumina in Hebrum cadentia, Plin. 4, 11, 18, § 50: tandem in alterum amnem cadit, Curt. 6, 4, 6.—

d Of dice, to be thrown or cast; to turn up : illud, quod cecidit forte, Ter. Ad. 741 sq.; Liv. 2, 12, 16.—

e Alicui (alicujus) ad pedes, to fall at one’s feet in supplication, etc. (post-class. for abicio, proicio), Sen. Contr. 1, 1, 19; Eutr. 4, 7; Aug. Serm. 143, 4; Vulg. Joan. 11, 32 al.—

f Super collum alicuius, to embrace (late Lat.), Vulg. Luc. 15, 20.—

B In a more restricted sense.

1 To fall , to fall down , drop , fall to , be precipitated , etc.; to sink down , to sink , settle (the usual class. signif. in prose and poetry): cadere in plano, Ov. Tr. 3, 4, 17 sq.: deorsum, Plaut. Rud. 1, 2, 89: uspiam, Ter. Ad. 37: Brutus, velut si prolapsus cecidisset, Liv. 1, 56, 12; cf. id. 5, 21, 16; 1, 58, 12: dum timent, ne aliquando cadant, semper jacent, Quint. 8, 5, 32: sinistrā manu sinum ad ima crura deduxit (Caesar), quo honestius caderet, Suet. Caes. 82: cadere supinus, id. Aug. 43 fin. : in pectus pronus, Ov. M. 4, 579: cadunt toti montes, Lucr. 6, 546: radicitus exturbata (pinus) prona cadit, Cat. 64, 109: concussae cadunt urbes, Lucr. 5, 1236: casura moenia Troum, Ov. M. 13, 375; id. H. 13, 71: multaque praeterea ceciderunt moenia magnis motibus in terris, Lucr. 6, 588: languescunt omnia membra; bracchia palpebraeque cadunt, their arms and eyelids fall , id. 4, 953; 3, 596; so, ceciderunt artus, id. 3, 453: sed tibi tamen oculi, voltus, verba cecidissent, Cic. Dom. 52, 133; cf.: oculos vigiliā fatigatos cadentesque in opere detineo, Sen. Ep. 8, 1: patriae cecidere manus, Verg. A. 6, 33: cur facunda parum decoro Inter verba cadit lingua silentio? Hor. C. 4, 1, 36: cecidere illis animique manusque, Ov. M. 7, 347; Val. Fl. 1, 300; cf. II. F. infra.—

2 In a pregn. signif. (as in most langg., to fall in battle, to die), to fall so as to be unable to rise , to fall dead , to fall , die (opp. vivere), Prop. 2 (3), 28, 42 (usu. of those who die in battle; hence most freq. in the histt.): hostes crebri cadunt, Plaut. Am. 1, 1, 79 sq.: aut in acie cadendum fuit aut in aliquas insidias incidendum, Cic. Fam. 7, 3, 3; Curt. 4, 1, 28; Ov. M. 7, 142: ut cum dignitate potius cadamus quam cum ignominiā serviamus, Cic. Phil. 3, 14, 35: pauci de nostris cadunt, Caes. B. G. 1, 15; id. B. C. 3, 53: optimus quisque cadere aut sauciari, Sall. J. 92, 8; so id. C. 60, 6; id. J. 54, 10; Nep. Paus. 1, 2; id. Thras. 2, 7; id. Dat. 1, 2; 6, 1; 8, 3; Liv. 10, 35, 15 and 19; 21, 7, 10; 23, 21, 7; 29, 14, 8; Tac. G. 33; Hor. Ep. 1, 12, 27; Ov. M. 7, 142: per acies, Tac. A. 1, 2: pro patriā, Quint. 2, 15, 29: ante diem, Verg. A. 4, 620: bipenni, Ov. M. 12, 611: ense, Val. Fl. 1, 812.—Not in battle: inque pio cadit officio, Ov. M. 6, 250.—With abl. of means or instrument: suoque Marte (i. e. suā manu) cadunt, Ov. M. 3, 123; cf. Tac. A. 3, 42 fin. : suā manu cecidit, fell by his own hand , id. ib. 15, 71: exitu voluntario, id. H. 1, 40: muliebri fraude cadere, id. A. 2, 71: cecidere justā Morte Centauri, cecidit tremendae Flamma Chimaerae, Hor. C. 4, 2, 14 sq.: manu femineā, Sen. Herc. Oet. 1179: femineo Marte, Ov. M. 12, 610.—With abl. of agent with ab : torqueor, infesto ne vir ab hoste cadat, should be slain by , Ov. H. 9, 36; so id. M. 5, 192; Suet. Oth. 5: a centurione volneribus adversis tamquam in pugnā, Tac. A. 16, 9.—And without ab : barbarae postquam cecidere turmae Thessalo victore, Hor. C. 2, 4, 9; imitated by Claudian, IV. Cons. Hon. 89; Grat. Cyn. 315.—

b Of victims, to be slain or offered , to be sacrificed , to fall (poet.): multa tibi ante aras nostrā cadet hostia dextrā, Verg. A. 1, 334: si tener pleno cadit haedus anno, Hor. C. 3, 18, 5; Tib. 1, 1, 23; 4, 1, 15; Ov. M. 7, 162; 13, 615; id. F. 4, 653.—

3 In mal. part., = succumbo, to yield to , Plaut. Pers. 4, 4, 104; Tib. 4, 10, 2; Sen. Contr. 1, 3, 7.—

4 Matre cadens, just born (poet.), Val. Fl. 1, 355; cf. of the custom of laying the new-born child at the father's feet: tellure cadens. Stat. S. 1, 2, 209; 5, 5, 69.

II Trop.

A To come or fall under , to fall , to be subject or exposed to something (more rare than its compound incidere, but class.); constr. usually with sub or in , sometimes with ad : sub sensus cadere nostros, i. e. to be perceived by the senses , Lucr. 1, 448: sub sensum, Cic. Inv. 1, 30, 48: in cernendi sensum. id. Tim. 3: sub oculos, id. Or. 3, 9: in conspectum, to become visible , id. Tusc. 1, 22, 50: sub aurium mensuram, id. Or. 20, 67: sponte suā (genus humanum) cecidit sub leges artaque jura, subjected itself to law and the force of right , Lucr. 5, 1146; so id. 3, 848: ad servitia, Liv. 1, 40, 3: utrorum ad regna, Lucr. 3, 836; so, sub imperium dicionemque Romanorum, Cic. Font. 5, 12 (1, 2): in potestatem unius, id. Att. 8, 3, 2: in cogitationem, to suggest itself to the thoughts , id. N. D. 1, 9, 21: in hominum disceptationem, id. de Or. 2, 2, 5: in deliberationem, id. Off. 1, 3, 9: in offensionem alicujus, id. N. D. 1, 30, 85: in morbum, id. Tusc. 1, 32, 79: in suspitionem alicujus, Nep. Paus. 2, 6: in calumniam, Quint. 9, 4, 57: abrupte cadere in narrationem, id. 4, 1, 79: in peccatum, Aug. in Psa. 65, 13.—

B In gen.: in or sub aliquem or aliquid, to belong to any object , to be in accordance with , agree with , refer to , be suitable to , to fit , suit , become (so esp. freq. in philos. and rhet. lang.): non cadit in hos mores, non in hunc pudorem, non in hanc vitam, non in hunc hominem ista suspitio, Cic. Sull. 27, 75: cadit ergo in bonum virum mentiri, emolumenti sui causā? id. Off. 3, 20, 81; so id. Cael. 29, 69; id. Har. Resp. 26, 56: haec Academica... in personas non cadebant, id. Att. 13, 19, 5: qui pedes in orationem non cadere quī possunt? id. Or. 56, 188: neque in unam formam cadunt omnia, id. ib. 11, 37; 57, 191; 27, 95; id. de Or. 3, 47, 182; Quint. 3, 7, 6; 4, 2, 37; 4, 2, 93; 6, prooem. § 5; 7, 2, 30 and 31; Plin. 35, 10, 36, § 82: heu, cadit in quemquam tantum scelus? Verg. E. 9, 17; Cic. Or. 27, 95; 11, 37; Quint. 3, 5, 16; 3, 6, 91; 5, 10, 30; 6, 3, 52; 7, 2, 31; 9, 1, 7; 9, 3, 92: hoc quoque in rerum naturam cadit, ut, etc., id. 2, 17, 32: in iis rebus, quae sub eandem rationem cadunt, Cic. Inv. 1, 30, 47; Quint. 8, 3, 56.—

C To fall upon a definite time (rare): considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus, Cic. Fam. 15, 14, 4: in id saeculum Romuli cecidit aetas, cum, etc., id. Rep. 2, 10, 18.—Hence, in mercantile lang., of payments, to fall due : in eam diem cadere ( were due ) nummos, qui a Quinto debentur, Cic. Att. 15, 20, 4.—

D (Acc. to I. 1. e.) Alicui, to fall to one (as by lot), fall to one’s lot , happen to one , befall; and absol. (for accidere), to happen , come to pass , occur , result , turn out , fall out (esp. in an unexpected manner; cf. accido; very freq. in prose and poetry).

1 Alicui: nihil ipsis jure incommodi cadere possit, Cic. Quint. 16, 51: hoc cecidit mihi peropportune, quod, etc., id. de Or. 2, 4, 15; id. Att. 3, 1: insperanti mihi, cecidit, ut, etc., id. de Or. 1, 21, 96; id. Att. 8, 3, 6; id. Mil. 30, 81: mihi omnia semper honesta et jucunda ceciderunt, id. Q. Fr. 1, 3, 1: sunt, quibus ad portas cecidit custodia sorti, Verg. G. 4, 165: haec aliis maledicta cadant, Tib. 1, 6, 85: neu tibi pro vano verba benigna cadunt, Prop. 1, 10, 24: ut illis... voluptas cadat dura inter saepe pericla, Hor. S. 1, 2, 40: verba cadentia, uttered at random , id. Ep. 1, 18, 12.—

2 Absol. , Afran. ap. Charis. p. 195 P.; Cic. Leg. 2, 13, 33: verebar quorsum id casurum esset, how it would turn out , id. Att. 3, 24: aliorsum vota ceciderunt, Flor. 2, 4, 5: cum aliter res cecidisset ac putasses, had turned out differently from what was expected , Cic. Fam. 5, 19, 1: sane ita cadebat ut vellem, id. Att. 3, 7, 1; id. Div. 2, 52, 107; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3; Cic. Verr. 1, 2, 5; Caes. B. C. 3, 73, Nep. Milt. 2, 5 Dähne: cum, quae tum maxime acciderant, casura praemonens, a furioso incepto eos deterreret, Liv. 36, 34, 3; 22, 40, 3; 35, 13, 9; 38, 46, 6; Plin. Pan. 31, 1; Tac. A. 2, 80; 6, 8; Suet. Tib. 14 al.; Verg. A. 2, 709: ut omnia fortiter fiant, feliciter cadant, Sen. Suas. 2, p. 14: multa. fortuito in melius casura, Tac. A. 2, 77.—With adj.: si non omnia caderent secunda, Caes. B. C. 3, 73: vota cadunt, i.e. rata sunt, are fulfilled , realized , Tib. 2, 2, 17 (diff. from Prop. 1, 17, 4; v. under F.).—

3 With in and acc.: nimia illa libertas et populis et privatis in nimiam servitutem cadit (cf. μεταβάλλει), Cic. Rep. 1, 44, 68.—Esp.: in (ad) irritum or cassum, to be frustrated , fail , be or remain fruitless : omnia in cassum cadunt, Plaut. Poen. 1, 2, 147; Lucr. 2, 1166: ad irritum cadens spes, Liv. 2, 6, 1; so Tac. H. 3, 26: in irritum, id. A. 15, 39; cf. with irritus, adj.: ut irrita promissa ejus caderent, Liv. 2, 31, 5: haud irritae cecidere minae, id. 6, 35, 10.—

E To fall , to become less (in strength, power, worth, etc.), to decrease , diminish , lessen : cadunt vires, Lucr. 5, 410: mercenarii milites pretia militiae casura in pace aegre ferebant, Liv. 34, 36, 7.—More freq. in an extended signif. (acc. to I. B. 2.),

F To lose all one’s strength , worth , value , etc., to fall , to perish , vanish , decay , cease.

1 In gen.: pellis item cecidit, vestis contempta ferina. declined in value , Lucr. 5, 1417: turpius est enim privatim cadere (i. e. fortunis everti) quam publice, Cic. Att. 16, 15, 6; so id. Fam. 6, 10, 2: atque ea quidem tua laus pariter cum re publicā cecidit, id. Off. 2, 13, 45: tanta civitas, si cadet, id. Har. Resp. 20, 42: huc cecidisse Germanici exercitus gloriam, ut, etc., Tac. H. 3, 13: non tibi ingredienti fines ira cecidit? Liv. 2, 40, 7; Pers. 5, 91: amicitia nec debilitari animos aut cadere patitur, Cic. Lael. 7, 23: animus, to fail , Liv. 1, 11, 3; Ov. M. 11, 537; cf. id. ib. 7, 347: non debemus ita cadere animis, etc., to lose courage , be disheartened , Cic. Fam. 6, 1, 4: tam graviter, id. Off. 1, 21, 73; cf. Sen. Ep. 8, 3.—Esp., to fail in speaking: magnus orator est... minimeque in lubrico versabitur, et si semel constiterit numquam cadet, Cic. Or. 28, 98: alte enim cadere non potest, id. ib. —So in the lang. of the jurists, causā or formulā, to lose one’s cause or suit : causā cadere, Cic. Inv. 2, 19, 57; so id. de Or. 1, 36, 166 sq.; id. Fam. 7, 14, 1; Quint. 7, 3, 17; Luc. 2, 554; Suet. Calig. 39: formulā cadere, Sen. Ep. 48, 10; Quint. 3, 6, 69.—With in : ita quemquam cadere in judicio, ut, etc., Cic. Mur. 28, 58.—Also absol. : cadere, Tac. H. 4, 6; and: criminibus repetundarum, id. ib. 1, 77: conjurationis crimine, id. A. 6, 14: ut cecidit Fortuna Phrygum, Ov. M. 13, 435: omniaque ingrato litore vota cadunt, i. e. irrita sunt, remain unfulfilled , unaccomplished , Prop. 1, 17, 4 (diff. from Tib. 2, 2, 17; v. above, D. 2.); cf.: at mea nocturno verba cadunt zephyro, Prop. 1, 16, 34: multa renascentur, quae jam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore vocabula, to fall into disuse , grow out of date , Hor. A. P. 70 —Hence of theatrical representations, to fall through , to fail , be condemned (opp. stare, to win applause; the fig. derived from combatants): securus cadat an recto stet fabula talo, Hor. Ep. 2, 1, 176.— Impers.. periculum est, ne cadatur, Aug. Don. Persev. 1.—

2 Esp. of the wind (opp. surgo), to abate , subside , die away , etc.: cadit Eurus et umida surgunt Nubila, Ov. M. 8, 2: ventus premente nebulā cecidit, Liv. 29, 27, 10: cadente jam Euro, id. 25, 27, 11: venti vis omnis cecidit, id. 26, 39, 8: ubi primum aquilones ceciderunt, id. 36, 43, 11; cf.: sic cunctus pelagi cecidit fragor, Verg. A. 1, 154: ventosi ceciderunt murmuris aurae, id. E. 9, 58; id. G. 1, 354 Serv. and Wagn.—

G Rhet. and gram. t. t. of words, syllables, clauses, etc., to be terminated , end , close : verba melius in syllabas longiores cadunt, Cic. Or. 57, 194; 67, 223: qua (littera sc. m) nullum Graece verbum cadit, Quint. 12, 10, 31: plerique censent cadere tantum numerose oportere terminarique sententiam, Cic. Or. 59, 199; so id. Brut. 8, 34: apto cadens oratio, Quint. 9, 4, 32: numerus opportune cadens, id. 9, 4, 27: ultima syllaba in gravem vel duas graves cadit semper, id. 12, 10, 33 Spald.: similiter cadentia = ὁμοιόπτωτα, the ending of words with the same cases or verbal forms , diff. from similiter desinentia = ὁμοιοτέλευτα, similar endings of any kind, Cic. de Or. 3, 54, 206; id. Or. 34, 135; Auct. Her. 4, 20, 28; Quint. 9, 4, 42; cf. id. 9, 4, 18; 9, 3, 78; 9, 3, 79; 1, 7, 23; Aquil. Rom. Figur. §§ 25 and 26.