rumpo

An Elementary Latin Dictionary

rumpō rūpī, ruptus, ere

RVP-, to break, burst, tear, rend, rive, rupture, break asunder, burst in pieces, force open : vincula: obstantia claustra, H.: pontem, break down , L.: montem aceto, Iu.: arcum, Ph.: plumbum, H.: vestīs, O.: praecordia ferro, pierce , O.: guttura ferro, cut , O.: ruptus turbo, bursting forth , V.: inmensae ruperunt horrea messes, crammed to bursting , V.—Of the body, to break, split, burst, break open, rend, tear : ut me ambulando rumperet, i. e. kill with errands , T.: si quis rumpet occidetve, wounds , L.(old form.): ilia, V.: Rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum, etc., i. e. the effort to shout as loud as , etc., H.: si te ruperis, H.: cantando rumpitur anguis, bursts , V.: quā (licentiā audacium) ante rumpebar, could have burst.—To burst through, break through : media agmina, V.: ruptā mersum caput obruit undā, O.: ordines, L.— To break open, cause to break forth : fontem, O.: ubi inter nubila sese Diversi rumpent radii, burst forth , V.: dum amnes ulli rumpuntur fontibus, V.—Of a way or passage, to force, make by force : ferro rumpenda per hostīs Est via, must be forced , V.: eo cuneo viam, L.—Fig., to break, violate, destroy, annul, make void, interrupt : feodera: imperium, Cu.: sacramenti religionem, L.: ius gentium, L.: edicta, H.: decreta, O.: testamentum ruptum, annulled : nuptias, H.: fata aspera, V.: fati necessitatem humanis consiliis, L.— To break in upon , interrupt, cut short, end : somnum, V.: novissima verba, O.: segnīs Rumpe moras, end delay , V.: tibi reditum, cut off , H.— To break out in, give utterance to : rumpit has imo pectore voces, V.: questūs, V.