ămīcĭtĭa, ae, f. (gen. sing. amicitiāï, Lucr. 3, 83; acc. amicitiem, id. 5, 1019 Lachm.; cf. Charis. p. 94 P., and Neue, Formenl. I. p. 372) [amicus], friendship (very freq. in Cic., occurring more than 200 times).
I Lit.: Est autem amicitia nihil aliud nisi omnium divinarum humanarumque rerum cum benevolentiā et caritate summa consensio, Cic. Am. 6: eo ego ingenio natus sum: amicitiam atque inimicitiam in frontem promptam gero, Enn. ap. Non. 129, 26: jam diu ego huic bene et hic mihi volumus, et amicitia est antiqua, Plaut. Ps. 1, 3, 4: Per te deos oro et nostram amicitiam, Ter. And. 538: sperata voluptas Suavis amicitiae, Lucr. 1, 142: vincula amicitiaï, id. 3, 83. The expressions usually connected with it are: amicitiam incipere, Ter. And. 539: amicitia nascitur, Cic. Am. 9, 29: amicitia exardescit, id. ib. 27, 100: est mihi amicitia cum aliquo, id. Clu. 42: amicitia est inter aliquos, id. Planc. 33: esse in amicitiā cum aliquo, Nep. Hann. 2, 4: in amicitiam recipere, Cic. Att. 2, 20: amicitiam colere, id. Fam. 15, 14: contrahere, id. Am. 14: gerere, id. Fam. 3, 8, and Nep. Dat. 10, 3: tueri, Cic. Fin. 1, 20: jungere, Lucr. 5, 1019; Cic. Deiot. 9; Vulg. Exod. 34, 12: expetere, Cic. Am. 13: comparare, id. Rosc. Am. 38: parere, Nep. Alcib. 7, 5: conferre se ad amicitiam alicujus, Cic. Brut. 81: dedere se amicitiae alicujus, Caes. B. G. 3, 22: accedere ad amicitiam alicujus, Nep. Eum. 1, 4: in amicitias incidere, Cic. Am. 12, 42: amicitiā alicujus uti, Ter. Ad. 251: pervenire in intimam amicitiam alicujus, Nep. Alcib. 5, 3: manere in amicitiā, Cic. Verr. 2, 5, 32, 83: amicitiam violare, Liv. 34, 31: deserere jura amicitiae, Cic. Am. 10: funditus evertere, id. Fin. 2, 25: dissociare, id. Am. 20: dimittere, dissuere, discindere, id. ib. 21, 76: dirumpere, id. ib. 22 fin. : dissolvere, Vulg. Eccli. 22, 5: deficere ab amicitiā alicujus, Nep. Con. 2, 2: repudiare amicitiam alicujus, Cic. Planc. 19: renunciare amicitiam alicui, Liv. 42, 25.—
II Transf.
A In the histt., a league of friendship , an alliance between different nations, = foedus: Ubii, qui amicitiam fecerant, Caes. B. G. 4, 16: amicitiam populi Romani colere, Sall. J. 8, 2: in amicitiam Populi Romani venire, Liv. 22, 37: reges bello victos in amicitiam recipere, Sall. J. 14, 5: foedus et amicitia, id. ib. 104, 5: amicitia et foedus, id. ib. 104, 4: amicitia ac societas, Liv. 7, 31: amicitiae foedus, id. 42, 12: amicitiam petere, id. 38, 18: quae urbes in amicitiā permanserant, id. 43, 21; 10, 45: amicitias cum aliquo facere, Vulg. 2 Reg. 31, 2: cum aliquo inire, ib. 2 Par. 20, 35 al. —
B In botany, of plants, sympathy : rutae cum flco, Plin. 19, 8, 45, § 156: inter has vitium amicitiā accipitur ulmus, id. 16, 17, 29, § 72.—
C In post-Aug. Lat., abstr. pro concr. = amici: hospitem nisi ex amicitiā domini quam rarissime recipiat, Col. 11, 1, 23 (cf. before: hospitem nisi amicum familiaremque domini necessarium receperit): quin et parte ejusdem epistulae increpuit amicitias muliebres, Tac. A. 5, 2: omnes amicitias et familiaritates intra breve tempus adflixit, Suet. Tib. 51.