com-mendo (conm-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. mando], to commit to one for preservation, protection, etc., to intrust to one’s charge, commit to one’s care, commend to.
I Prop.
A Lit., implying a physical delivery, to deposit with , intrust to; constr. aliquem or aliquid alicui , or absol. : commendare nihil aliud est quam deponere, Dig. 50, 16, 186: Oratorem meum—sic enim inscripsi— Sabino tuo commendavi, Cic. Fam. 15, 20, 1: sacrum sacrove commendatum qui clepsit rapsitve parricida esto, id. Leg. 2, 9, 22; 2, 16, 40: nummos alicui, Dig. 16, 3, 24: corpus alicui loco, Paul. Sent. 1, 21, 4: CORPORA SARCOPHAGO, Inscr. Orell. 4370.—Poet.: semina sulcis, Sil. 15, 541.—With apud or ad and acc. (rare and post-class.): Demetrius duos filios apud Gnidium hospitem suum cum magno auri pondere commendaverat, Just. 35, 2, 1: cujus beneficio ad sororem Medeam est commendatus, Hyg. Fab. 3.—
B Trop.: ego me tuae commendo et committo fidei, Ter. Eun. 886 (cf.: bona nostra haec tibi permitto et tuae mando fide, id. And. 296); so, commendare se patri in clientelam et fidem, id. Eun. 1039; 577: tibi ejus omnia negotia, libertos, procuratores, familiam, Cic. Fam. 1, 3, 2: vos sum testatus, vobis me ac meos commendavi, id. Dom. 57, 145: totum me tuo amori fideique, id. Att. 3, 20, 2: tibi suos testamento liberos, id. Fin. 3, 2, 9: simul atque natum sit animal, ipsum sibi conciliari et commendari ad se conservandum, id. ib. 3, 5, 16; * Cat. 15, 1; Ov. M. 6, 495: aliquem diis, Tac. A. 4, 17; cf. id. ib. 15, 23: rempublicam patribus, id. H. 1, 90; Suet. Aug. 56.—Trop.: aliquid litteris, to commit to writing , Brut. ap. Cic. Fam. 11, 10, 2: historiam immortalitati, Cic. de Or. 2, 9, 36: nomen tuum immortalitati, id. Fam. 10, 12, 5; cf.: nomen suum posteritati, Curt. 9, 3, 5: eum sempiternae gloriae, Cic. Fam. 5, 12, 6: se fugae, Auct. B. Afr. 34.—
2 Esp., of the dying, to commend children, parents, etc., to the care of others: is, qui morti addictus esset, paucos sibi dies commendandorum suorum causā postulavisset, Cic. Off. 3, 10, 46: hi de suā salute desperantes ... parentes suos commendabant, si quos ex eo periculo fortuna servare potuisset, Caes. B. C. 2, 41: ille tibi moriens nos commendavit senex, Ter. Ad. 457; Prop. 4 (5), 11, 73: tibi suos testamento liberos, Cic. Fin. 3, 2, 9.—
II In gen., to commend or recommend , i. e. to procure favor for , to make agreeable , to set off with advantage , to grace (class.): principes undique convenire et se civitatesque suas Caesari commendare coeperunt, Caes. B. G. 3, 27 fin. ; Auct. B. G. 8, 50: P. Rutilii adulescentiam ad opinionem et conscientiae et juris scientiae P. Mucii commendavit domus, Cic. Off. 2, 13, 47: (vox) quae una maxime eloquentiam vel commendat vel sustinet, id. de Or. 1, 59, 252; cf.: nullā re unā magis oratorem commendari quam verborum splendore et copiā, id. Brut. 59, 216; id. Att. 13, 19, 2; Quint. 6, 1, 21: adfectus nemo historicorum commendavit magis, id. 10, 1, 101: quod me Lucanae commendet amicae, Hor. Ep. 1, 15, 21: marmora commendantur maculis aut coloribus, Plin. 36, 6, 8, § 49: compluresque tribuni militum ad Caesarem veniunt seque ei commendant, Caes. B. C. 1, 74: hoc idcirco commemoratum a te puto, uti te infimo ordini commendares, Cic. Phil. 2, 2, 3: se civibus impiis, id. ib. 5, 1, 3: cum se numeris commendat et arte, Hor. Ep. 2, 1, 261: se tonsā cute, id. ib. 1, 18, 7: his factis abunde se posteritati commendasset, Val. Max. 5, 1, ext. 2.
VI —Hence, commendātus , a, um, P. a.
A Commended , recommended to : quae res gloriosior? quae commendatior erit memoriae hominum sempiternae? Cic. Phil. 2, 13, 32; id. Balb. 18, 43: ceteris rebus habeas eos a me commendatissimos, id. Fam. 12, 26, 2; 2, 8, 3; 13, 10, 2; 13, 64, 1.—
B Agreeable , approved , distinguished , valued : vultus commendatior, Petr. 110, 5: calami, Plin. 16, 36, 65, § 161: fama commendatior, id. 25, 10, 81, § 130.