consumo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

con-sūmo, sumpsi, sumptum, 3 (perf. sync. consumpsti, Prop. 1, 3, 37; inf. consumpse, Lucr. 1, 234), v. a., to take wholly or completely, i. e.,

I Lit.

A In gen. (post-Aug. and rare): vasti surgunt immensis torquibus orbes, tergaque consumunt pelagus, take up, completely cover , Manil. 5, 584: tela omnia solus pectore consumo, Sil. 5, 640; cf.: clipeo tela, id. 10, 129: jugulo ensem, Stat. Th. 10, 813: ferrum pectore, id. ib. 12, 745; cf. id. Achill. 2, 205; Dig. 26, 7, 54.—

B In partic., of food, to eat, consume, devour (class.): agri multa efferunt quae vel statim consumantur vel mandentur condita vetustati, Cic. N. D. 2, 60, 151: frumenta, Caes. B. G. 6, 43; cf. id. ib. 7, 17; 7, 77: fruges, Hor. Ep. 1, 2, 27: vitiatum (aprum), id. S. 2, 2, 92: angues, Cic. N. D. 1, 36, 101: draconem, Suet. Tib. 72: mensas accisis dapibus, Verg. A. 7, 125 al.—

II Transf.

1 In gen., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy, bring to naught, kill .

a Of inanimate things: faciat quod lubet: Sumat, consumat, perdat, Ter. Heaut. 465; cf. Sall. C. 12, 2: patrimonium per luxuriam, Cic. Rosc. Am. 2, 6: bona paterna, Quint. 3, 11, 13; 3, 11, 16: omnem materiam, Ov. M. 8, 876: omne id aurum in ludos, Liv. 39, 5, 9; Val. Max. 3, 1, 1 fin. ; cf. 2. β infra: omnes fortunas sociorum, Caes. B. G. 1, 11; cf.: omnes opes et spes privatas meas, Sall. H. Fragm. 2, 96, 2 Dietsch: omnia flammā, Caes. B. C. 2, 14; cf.: aedes incendio, Liv. 25, 7, 6: domum incendio, Suet. Calig. 59: consumpturis viscera mea flammis, Quint. 6, prooem. § 3: viscera fero morsu, Ov. M. 4, 113: anulum usu, id. P. 4, 10, 5; cf.: ferrum rubigine, to eat, consume , Curt. 7, 8, 15.—Of time, to spend, pass : horas multas saepe suavissimo sermone, Cic. Fam. 11, 27, 5: dicendo tempus, Cic. Verr. 2, 2, 39, § 96: diem altercatione, id. Fam. 1, 2, 1; id. Univ. 1 fin. ; id. Fam. 7, 1, 1: annua tempora, Lucr. 5, 618: consumitur vigiliis reliqua pars noctis, Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 2, 23: magnam partem diei, id. B. G. 5, 9 fin. : omne tempus, Liv. 29, 33, 9; 24, 14, 10: dies decem in his rebus, Caes. B. G. 5, 11: in eo studio aetatem, Cic. Off. 1, 1, 2: tota nox in exinaniendā nave consumitur, id. Verr. 2, 5, 25, § 64; Caes. B. C. 2, 23, 1: multos dies per dubitationem, Sall. J. 62, 9; cf. Tac. H. 4, 43 fin. : omne tempus circa Medeam, id. Or. 3: continuum biduum epulando potandoque, Suet. Tib. 42: precando Tempora cum blandis verbis, to waste or lose time and words in supplications , Ov. M. 2, 575: multis diebus et laboribus consumptis, Sall. J. 93, 1: ubi longa meae consumpsti tempora noctis? Prop. 1, 3, 37.—Of strength, feeling, voice, etc.: in quo tanta commoveri actio non posset, si esset consumpta superiore motu et exhausta, Cic. de Or. 3, 26, 103: adfectus, Quint. 2, 13, 13; 4, 2, 120: spiritus, id. 11, 3, 53: vocem instans metus, Tac. H. 1, 42: ignominiam, id. ib. 3, 24: gratiam rei nimiā captatione, Quint. 8, 6, 51: vires ipsā subtilitate, id. 12, 2, 13: bona ingenii, id. 12, 5, 2; 3, 11, 23; cf. Sall. J. 25, 11.—Poet.: cum mare, cum terras consumpserit, aëra tentet, i. e.- seek a refuge therein in vain , Ov. H. 6, 161.—

b Of living beings.

α To destroy, kill : si me vis aliqua morbi aut natura ipsa consumpsisset, Cic. Planc. 37, 90; cf.: quos fortuna belli consumpserat, Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch: tantum exercitum fame, Caes. B. G. 7, 20 fin. ; so, siti, Hirt. B. G. 8, 41 fin. : acie, Vell. 2, 52, 5: morte, Tib. 1, 3, 55: morbo, Nep. Reg. 2, 1: senio et maerore, Liv. 40, 54, 1 al.—Facete: garrulus hunc consumet, Hor. S. 1, 9, 33.—

β Rarely, to waste, weaken, enervate : inediā et purgationibus et vi ipsius morbi consumptus es, Cic. Fam. 16, 10, 1; cf. Ov. M. 9, 663; and consumpta membra senectā, id. ib. 14, 148.—

2 In partic.

a To divide, make an exhaustive division of (very rare): inventio in sex partis consumitur, Auct. Her. 1, 3, 4.—

b Aliquid in aliquā re , rar. in aliquid or absol. (in Cic. only with in and abl.; cf. Madv. ad Cic. Fin. 5, 19, 53), to bestow upon something, to use, employ, spend upon or about something .

α In aliquā re : pecuniam in agrorum emptionibus, to lay out, invest , Cic. Agr. 1, 5, 14: aurum in monumento, id. ib. 1, 4, 12; Nep. Timo th. 1, 2: studium in virorum fortium factis memoriae prodendis, Cic. Fam. 6, 12, 5; cf.: in armis plurimum studii, Nep. Epam. 2, 5: tantum laboris in rebus falsis, Quint. 12, 11, 15: curam in re unā, Hor. S. 2, 4, 48: ingenium in musicis, Cic. Fin. 5, 19, 50; cf. id. Phil. 5, 18, 49; id. Sest. 13, 31; Quint. 1, 2, 11.—

β In aliquid (cf. the Gr. ἀναλίσκειν εἴς τι): tota in dulces consument ubera natos, Verg. G. 3, 178; Prop. 4 (5), 6, 55: umorem in arbusta, Sen. Q. N. 3, 11, 3: bona paterna in opera publica, Quint. 3, 11, 13: pecuniam in monumentum, Dig. 35, 1, 40 fin.

γ Absol. : si quid consili Habet, ut consumat nunc, quom nil obsint doli, use up, exhaust , Ter. And. 160.

Related Words

  • consumo

    cōn-sūmō sūmpsī (-sūmpstī, Pr.), sūmptus, ere, to use up, eat, devour: pabulum, Cs.: multa: fruges,...

    An Elementary Latin Dictionary