exclamo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

ex-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a.

I Neut. , to call or cry aloud , to call or cry out , to exclaim : cum exclamasset Laelius, Cic. Rep. 6, 12 fin. : in stadio cursores exclamant quam maxime possunt, id. Tusc. 2, 23, 56; cf. Plaut. Most. 2, 2, 57: majus, Cic. Tusc. 2, 24, 56: contiones saepe exclamare vidi, cum apte verba cecidissent, i. e. to applaud loudly , id. Or. 50, 168; cf. Quint. 1, 6, 45.— Pass. impers. : quoties exclamandum erit, lateris conatus sit ille, non capitis, Quint. 1, 11, 8; 3, 8, 59.—

B Transf.

1 Of inanim. and abstr. things (postAug.): apud hunc (oratorem) patria ipsa exclamabit, Quint. 12, 10, 61: ignis exclamat, i. e. crackles aloud , makes a noise , Stat. Th. 6, 202: dominae femur exclamare coëgit, Juv. 6, 423: quae (verba) aut maxime exclamant, aut sono sunt jucundissima, Quint. 8, 3, 17: minus exclamantes syllabae, id. 9, 4, 137.—

2 Of a sound made with musical instruments: sacris tubis, Vulg. 1 Macc. 16, 8; cf. 3, 54; 4, 40.—

II Act. , to call out , say aloud , exclaim.

A With inanim. objects.

α With an object-clause , in oratio recta: ibi nescio quis maxima Voce exclamat: Alcumena, adest auxilium, ne time, Plaut. Am. 5, 1, 12: cf.: non possum quin exclamem: Euge, euge, etc., id. Trin. 3, 2, 79 (quoted Cic. de Or. 2, 10, 39): mihi libet exclamare, Pro deum, etc., Cic. N. D. 1, 6, 13; Ter. Eun. 625; id. Ad. 620; Quint. 6, 3, 81; Hor. S. 1, 7, 33; Ov. M. 5, 13 al.—With acc. and inf.: hic exclamat, eum sibi esse sodalem, Plaut. Capt. 3, 2, 11; Ter. Eun. 23.—

β With ut : quas (geometricas formas) ut vidisset, exclamavisse, ut bono essent animo, videre enim se hominum vestigia, etc., Cic. Rep. 1, 17: ut equites desilirent, Liv. 4, 38, 2.—

γ With acc.: quaedam, to utter , Quint. 6, 2, 26: multa memoria digna, id. 2, 11, 2.—

B With personal objects, to call upon : voce clara exclamat uxorem tuam, Plaut. Am. 5, 1, 68: M. Brutus cruentum pugionem tenens Ciceronem exclamavit, Anton. ap. Cic. Phil. 2, 12, 30: aliquem suo nomine, Cael. Aur. Acut. 2, 6.

Related Words