frigidus

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. ψυχρός).

I Lit.: calida et frigida, et amara et dulcia, Cic. Rep. 3, 8 fin. : fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore, Lucr. 6, 849: fons, id. ib. 6, 873; 879; cf.: frigidior umor, id. 6, 840; 844: nec ullum hoc frigidius flumen attigi, Cic. Leg. 2, 3, 6: ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus, Hor. Ep. 1, 16, 13: loca frigidissima, Caes. B. G. 4, 1 fin. : rura, Hor. Ep. 1, 15, 9: Praeneste, id. C. 3, 4, 22: Tempe, Verg. G. 2, 469: aquilo, id. ib. 2, 404: aura, Ov. Am. 2, 16, 36; cf.: manet sub Jove frigido Venator, Hor. C. 1, 1, 25: umbra noctis, Verg. E. 8, 14: caelum est hieme frigidum et gelidum, cold and frosty , Plin. Ep. 5, 6, 4: frigidus aëra vesper Temperat, Verg. G. 3, 336: frigidus latet anguis in herba, id. E. 3, 93: anguis, id. ib. 8, 71 (cf. ψυχρὸν ὄφιν, Theogn. 602; Theocr. 15, 58): pellis duraque, Lucr. 6, 1194: febris, an ague , Plin. 26, 11, 71, § 289; so, quartana, Hor. S. 2, 3, 290: fomenta, id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.: ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit, i. e. without a bedfellow , lonely , Hor. C. 3, 7, 6: frigidus annus, winter , Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander , Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—

2 As subst.

a frīgĭdum , i, n., the cold : obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur. : frigida (opp. calida), Ov. M. 1, 19.—

b frī-gĭda , ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water): frigida lavare lubenter, Plaut. Most. 1, 3, 1: frigidam bibere, Cels. 1, 5: frigidam aegro dare, Suet. Claud. 40: frigidā lavari, Plin. Ep. 3, 5, 11: noxia ut frigidam febri, Quint. 5, 11, 31.—

c In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water , Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.: solve nives, Mart. 5, 64).—

B In partic., cold , chilled , of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.: est et frigida multa, comes formidinis aura, Lucr. 3, 290; poet.): illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā, Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also, transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat, Verg. G. 4, 525: membra nati, Ov. M. 14, 743: mors, Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.: pausa vitaï, Lucr. 3, 930: stricto Aesonides stans frigidus ense, stiffened with fright , Val. Fl. 7, 530: miles nec frigidus aspicit hostem, i. e. fearless , Sil. 9, 49; cf.: formidine turpi Frigida corda tremunt, id. 2, 339: frigida mens criminibus, Juv. 1, 166: mihi frigidus horror Membra quatit, Verg. A. 3, 29.

II Trop.

A Without ardor or encrgy , cold , frigid , indifferent , inactive , remiss , indolent , feeble : nimis lentus in dicendo et paene frigidus, Cic. Brut. 48, 178: accusatoribus frigidissimis utitur, lukewarm , indolent , id. Q. Fr. 3, 3, 3: non frigida virgo, i. e. glowing with love , Ov. Am. 2, 1, 5; cf.: frigidus aevo Laomedontiades, Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. G. 3, 97: (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit, in cold blood, Hor. A. P. 465: in re frigidissima cales, in ferventissima friges, Auct. Her. 4, 15, 21: frigidae litterae, cold , frigid , Cic. Fam. 10, 16, 1: solacia, Ov. P. 4, 2, 45; cf. cura, Lucr. 4, 1060 (with which cf.: curarum frigus, Ov. P. 3, 9, 25): frigida bello Dextera, feeble , Verg. A. 11, 338: ensis, inactive , idle , Luc. 5, 245; 7, 502: (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt, i. e. not animated by labor , Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—

B Without force or point , flat , insipid , dull , trivial , frigid , vain (syn.: jejunus, inanis; opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas, Cic. Caecin. 21, 61; cf.: haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum, id. de Or. 2, 64, 260: (sententias) dicere leves, frigidas ineptas, Quint. 8, 5, 30: verba frigidiora vitare, Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89: frigidi et arcessiti joci, Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69: illud frigidum et inane, id. 10, 2, 17: illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc., id. 5, 10, 31: frigida et puerilis affectatio, id. 4, 1, 77: frigida et inanis affectatio, id. 7, 3, 74: genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum, Cic. Brut. 67, 236: in salibus aliquando frigidus, Quint. 12, 10, 12: dies frigidis rebus absumere, Plin. Ep. 1, 9, 3: negotia, id. ib. 9, 2, 1; cf.: omnia ista frigida et inania videntur, id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause : leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit, Suet. Calig. 26.—*

C With active meaning, causing cold or fright , frightening : frigidus a rostris manat per compita rumor, Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).

1 Inactively , slowly , feebly : quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—

2 Flatly , trivially , insipidly , frigidly : verbis inepte et frigide uti, Gell. 13, 24, 7; so with inaniter, id. 7, 3, 43; with exigue, opp. graviter, id. 19, 3, 1; cf. also: quae sunt dicta frigidius, Quint. 6, 3, 4: transire in diversa subsellia, parum verecundum est ... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur, i. e. in a silly , ridiculous manner , id. 11, 3, 133: tum ille infantem suam frigidissime reportavit, id. 6, 1, 39.

Related Words