impleo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

implĕo (inpl-), ēvi, ētum, 2 (sync. forms: implerunt, Verg. E. 6, 48; id. G. 4, 461; Pers. 1, 99; Ov. M. 11, 666 al.: impleris, Hor. Epod. 17, 59: implerit, Ov. M. 6, 111: implerint, Cic. Agr. 2, 18, 47: implerat, Ov. M. 9, 280 al.: implessem, Verg. A. 4, 605: implesset, Ov. M. 9, 667: inplesse, Liv. 4, 41; Tib. 3, 3, 1; Tac. H. 2, 78 al.), v. a. [inpleo], to fill up, fill full, to make full, fill (freq. and class.; cf. expleo, compleo).

I Lit.

A In gen.

α Aliquid ( aliquem ) aliqua re : is vomens frustis esculentis gremium suum et totum tribunal implevit, Cic. Phil. 2, 25, 63: implevitque mero pateram, Verg. A. 1, 729: foros flammis, id. ib. 4, 605: herbarum suco expresso caput impleatur, i. e. be wet all over with , Cels. 3, 18 med. ; so, caput calido oleo, id. 4, 2, 1 med. : cibis vinoque venas, Liv. 26, 14, 5: manum pinu flagranti, fills his hand with , i. e. grasps , Verg. A. 9, 72: fusti istorum caput, Plaut. Aul. 3, 3, 6; cf. in the comic pun: quae (dolia) nisi erunt semper plena, ego te implebo flagris, id. Cas. 1, 35: tuis oraculis Chrysippus totum volumen implevit, Cic. Div. 2, 56, 115; cf. in the foll. γ: Neptunus ventis implevit vela secundis, filled , swelled , Verg. A. 7, 23.—

β Aliquid alicujus rei (in analogy with plenus; cf. compleo): ollam denariorum implere, Cic. Fam. 9, 18, 4.—

γ With a simple acc.: id mustum coicies in amphoram et implebis ad summum, Col. 12, 36: alter de ipsa justitia quatuor implevit sane grandes libros, Cic. Rep. 3, 8; cf. id. Ac. 2, 27, 87.—

B In partic.

1 To fill with food, to satisfy , satiate : praeparatā nos implevimus cenā, Petr. 16: implentur veteris Bacchi pinguisque ferinae, satisfy , regale themselves , Verg. A. 1, 215; so, vis impleri, mid., Juv. 5, 75; cf.: se interdiu, Cels. 1, 2 fin.

2 To fill , to make fleshy , fat , stout : si aqua inter cutem quem implevit, Cels. 2, 8 med. : implet corpus modica exercitatio, etc., makes fat , id. 1, 3 med. : nascentes implent conchylia lunae, fill up , fatten , Hor. S. 2, 4, 30: Nomentanae vites se frequenter implent, Col. 3, 2, 14.—Hence also of women and animals, to make pregnant , impregnate : (Peleus Thetidem) ingenti implet Achille, Ov. M. 11, 265; 4, 698; 5, 111; 9, 280; so of animals: sues implentur uno coitu, Plin. 8, 51, 77, § 205; 9, 23, 39, § 76; Col. 7, 6, 3. —

3 To fill up , amount to a certain measure: mensuraque roboris ulnas Quinque ter implebat, Ov. M. 8, 748: arboris crassitudo quatuor hominum ulnas complectentium implebat, Plin. 16, 40, 76, § 202; cf. id. 18, 10, 20, § 92: luna quater junctis implerat cornibus orbem, Ov. M. 2, 344; 7, 530.

II Trop.

A In gen., to fill , make full.

α Aliquid ( aliquem ) aliqua re : impune ut urbem nomine impleris meo, Hor. Epod. 17, 59: urbem tumultu, Liv. 24, 26, 12; cf.: voce deos, Val. Fl. 2, 167: aliquem hortatibus, id. 4, 81: aliquem spe, Just. 29, 4 fin. : pectus falsis terroribus, Hor. Ep. 2, 1, 212: scopulos lacrimosis vocibus, Verg. A. 11, 274: multitudinem exspectatione vana, Liv. 36, 29, 3; 41, 5, 2: milites praeda, satisfy , id. 7, 16, 3; 25, 20, 6: omnia terrore, id. 9, 24, 8: anxiis curis, id. 1, 56, 4 et saep.: vacua causarum conviciis, Quint. 12, 9, 8; 4, 2, 114; Tac. A. 1, 22: rem alioqui levem sententiarum pondere, Quint. 9, 3, 74; cf. id. 5, 13, 56; Liv. 7, 2, 7: cum sese sociorum, cum regum sanguine implerint, have filled , covered , Cic. Agr. 2, 18, 47: se caedibus, Sil. 9, 528: te ager vitibus implet, enriches , Juv. 9, 56.— Pass. : omnia delubra pacem deum exposcentium virorum turba inplebantur, were thronged , Liv. 3, 5, 14.—

β Aliquid ( aliquem ) alicujus rei : celeriter adulescentem suae temeritatis implet, Liv. 1, 46, 8: omnia erroris mutui, id. 4, 41, 7: aliquem spei animorumque, id. 7, 7, 5: aliquem religionis, id. 5, 28, 4: hostes fugae et formidinis, id. 10, 14, 20 et saep.—

γ With the simple acc.: acta magni Herculis implerant terras, Ov. M. 9, 135; 9, 667; id. F. 1, 93: quod tectum magnus hospes impleveris, hast filled with thy presence , thy greatness , Plin. Pan. 15, 4; id. Ep. 7, 24 fin. : non semper implet (Demosthenes) aures meas, does not always satisfy , Cic. Or. 29, 104: odium novercae, Ov. M. 9, 135: implere ceterorum rudes animos, i. q. to inflame , to poison , Tac. A. 1, 31; cf.: urbs deinde impletur (sc. contagione morbi), Liv. 4, 30, 8: nondum implevere medullas maturae mala nequitiae, Juv. 14, 215: vestigia alicujus, to follow after , imitate , Plin. Ep. 8, 13, 1: ceras pusillas, i. e. to cover with writing , Juv. 14, 30; cf.: ceras capaces, id. 1, 63: tabulas, id. 2, 58: vices, Claud. VI. Cons. Hon. 432.—

δ With the simple abl.: Minyae clamoribus implent (sc. Jasonem), fill , i. e. spur on , inflame by acclamation , Ov. M. 7, 120.—

B In partic.

1 To fill up a portion of time or a number, to make out , complete , finish , end : puer, qui nondum impleverat annum, Ov. M. 9, 338: octavum et nonagesimum annum, Quint. 3, 1, 14; cf.: me quater undenos sciat implevisse Decembres, Hor. Ep. 1, 20, 27: vitae cursum, Plin. 7, 16, 16, § 75: finem vitae sponte an fato, Tac. A. 2, 42 fin. : impleta ut essent sex milia, Liv. 33, 14; cf.: cohortes conscripserat ac triginta legionum instar impleverat, Vell. 2, 20, 4: si numerum, si tres implevero, Juv. 9, 90.—

2 With the accessory notion of activity, to fulfil , discharge , execute , satisfy , content : ne id profiteri videar, quod non possim implere, Cic. Clu. 18, 51; cf. promissum, Plin. Ep. 2, 12, 6: munia sua, Tac. A. 3, 53: incohatas delationes, Dig. 48, 1, 5: consilium, Tac. H. 1, 16: vera bona, id. Agr. 44: fata, Liv. 1, 7, 11: utinam quam spem ille de me concepit, partes officii, Plin. Ep. 5, 56, 3; 10, 52, 2 (D): impleverim! id. ib. 1, 10, 3; Quint. 6, 1, 12: desideria naturae, Curt. 6, 2, 3: exsequiarum officium, Just. 23, 2, 8: religionis officium, Sulp. Sev. Chron. 2, 35, 3: hominis officium, Lact. Op. Dei, 20, 9: officium (opp. suscipere), id. 6, 6, 15: mandatum, Gai. Inst. 3, 161: legem, Vulg. Rom. 13, 8.—Rarely with a personal object: implere censorem, i. e. to discharge the office of censor , Vell. 2, 95 fin. Ruhnk.—

3 Rhet. t. t., to make emphatic , make prominent : infirma, nisi majore quodam oratoris spiritu implentur, Quint. 5, 13, 56.

Related Words

  • impleo

    impleō (in-pl-) ēvī (often implērunt, implēsse, etc., for implēvērunt, etc.), ētus, ēre PLE-, to f...

    An Elementary Latin Dictionary