induco

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

in-dūco, xi, ctum, 3 (imp. induce for induc, Varr. R. R. 3, 2, 18; induxti for induxisti, Ter. And. 883; induxis for induxeris, Plaut. Capt. 1, 2, 46), v. a. [in-duco], to lead, bring, or conduct into a place; to lead or bring in (class.); constr. with in and acc., dat., acc. only, or absol.

I Lit.

α With in and acc.: oves et armenta in rura, Varr. R. R. 1, 2, 12: aliquem in viam, id. ib. 3, 2, 18: exercitum in Macedoniam, Liv. 31, 28, 2: cohortem praetoriam in medios hostes, Sall. C. 60, 5: principes in cornua inducit, leads against , Liv. 30, 34, 11; so, Hannibal elephantos in primam aciem induci jussit, id. 27, 14, 6: in dextrum cornu elephantos, id. 44, 41, 3; Caes. B. C. 3, 112 al. —

β With dat. (mostly poet. and rare): age, moenibus induc, Stat. Th. 12, 326: fossā mare urbi, Suet. Ner. 16. —

γ With acc. only: princeps turmas inducit Asilas, Verg. A. 11, 620: inducunt venti nubilum, Plin. Ep. 2, 17, 7.—

δ Absol. : eā (portā) secundae legionis principes hastatosque inducit (sc. in urbem), Liv. 34, 15, 6.—

B In partic.

1 To bring forward , exhibit , represent in the circus or on the stage: a me autem gladiatorum par nobilissimum inducitur, Cic. Opt. Gen. Or. 6, 17; so, aliquem, Suet. Calig. 27 fin. : elephantos in circum, Plin. 8, 6, 6, § 17: inducta est et Afranii Togata, quae Incendium inscribitur, Suet. Ner. 11; id. Claud. 34; 45; id. Tib. 42; cf.: pater ille, Terenti fabula quem miserum vixisse Inducit, Hor. S. 1, 2, 22.—

2 To bring into or before a court (post-Aug.): inducta teste in senatu, Suet. Claud. 40: Firminus inductus in senatum, Plin. Ep. 2, 12, 2: majestatis reos in curiam, Suet. Dom. 11.—

3 To bring home , take into one’s family : carasque toris inducere Thressas, Val. Fl. 2, 132: intra undecim dies quam illi novercam amore captus induxerat, Plin. Ep. 6, 33, 2. —

C Transf.

1 To put on articles of dress: si sibi calceus perperam induceretur, Suet. Aug. 92: umeros albenti amictu, Stat. S. 5, 2, 67: togam super membra, Luc. 2, 387. —With Gr. acc.: tunicāque inducitur artus, Verg. A. 8, 457. —

2 To draw over , spread over , to overlay , overspread : postes pice, Plaut. Most. 3, 2, 142; Vitr. 7, 3: colorem picturae, i. e. to varnish , Plin. 35, 10, 36, § 102: parieti ceram liquefactam, id. 33, 7, 40, § 122: cuti nitorem, id. 24, 8, 33, § 49: varias plumas, Hor. A. P. 2: humanam membris formam, Ov. M. 7, 642: omnibus viris magnitudine sua inducturus caliginem, to overspread with darkness , to darken , obscure , Vell. 2, 36, 1: pontem, to throw a bridge across , Curt. 5, 5: scuta ex cortice facta pellibus, to cover , Caes. B. G. 2, 33: coria super lateres, id. B. C. 2, 10: pulvis velut nube inducta omnia inpleverat, Liv. 1, 29, 4: sed quae mutatis inducitur tot medicaminibus, Juv. 6, 471.— With Gr. acc.: (victima) inducta cornibus aurum, Ov. M. 7, 161; 10, 271.—

3 To level the ground by filling up: ita inducto solo, ut nulla vestigia exstent, Plin. 2, 80, 82, § 194; hence, to strike out , erase , i. e. to level the wax in writing by drawing over it the broad end of the style: nomina jam facta sunt: sed vel induci, vel mutari possunt, Cic. Att. 13, 14, 2: senatus consultum, id. ib. 1, 20, 4.

II Trop.

A In gen., to bring into , introduce : seditionem atque discordiam in civitatem, Cic. Off. 1, 25, 85: aliquid in nostros mores, id. de Or. 2, 28, 121: set magna pars morem hunc induxerunt, Plaut. Most. 1, 2, 34: morem novorum judiciorum in rem publicam, Cic. Rab. Post. 4, 9; Plin. Ep. 2, 16, 9; Lact. Mort. Pers. 38, 4: novum verbum in linguam Latinam, Cic. Phil. 13, 19, 43: pecuniam in rationem, to bring into , set down in an account , id. Verr. 2, 1, 41, § 106: agrum alicui pecunia ingenti, to charge in an account, id. Agr. 2, 26, 70: exemplum, Plin. Pan. 6, 2.—

2 To establish : sublato judicum nomine potestas regalis inducta est, Lact. 4, 10, 15: quia nondum haec consuetudo erat inducta, Sen. Contr. 5 praef. § 4: vetus disciplina deserta, nova inducta, Vell. 2, 1, 1.—

B In partic.

1 To bring in , introduce in speaking or writing (an expression borrowed from the stage): hinc ille Gyges inducitur a Platone, Cic. Off. 3, 9, 38: gravem personam, id. Cael. 15, 35: Tiresiam deplorantem caecitatem suam, id. Tusc. 5, 39, 115.—Of conversation, to introduce : puero me hic sermo inducitur, Cic. Att. 13, 19, 4: hanc rationem Epicurus induxit, id. Fat. 10: consuetudinem, id. Cael. 23, 58: dubitationem, Tac. A. 1, 7.—

2 To lead to or into; to move , excite , persuade; to mislead , seduce; constr. with in , with acc. or ad , with ut or inf.: amici jacentem animum excitare, et inducere in spem cogitationemque meliorem, Cic. Lael. 15, 59; so, aliquem in spem, id. Off. 2, 15, 53: in rem utilem, id. Inv. 1, 2, 2; cf. id. Q. Fr. 3, 4: in errorem, id. Off. 3, 13, 55: animum ad aliquid, Ter. Hec. 689: aliquem pretio, gratia, spe, promissis (ad parricidium), to mislead , Cic. Rosc. Am. 28, 16: multos in peccatum, to seduce , Auct. Her. 2, 19, 29: ad maleficium, id. 2, 2, 3: ad misericordiam, ad pudendum, ad pigendum, to move , excite , Cic. Brut. 50, 188: Carthaginienses ad bellum, Nep. Hann. 8: ad credendum, id. Con. 3: vide, quo me inducas, Ter. And. 399: in quos (affectus) inducendus est judex, Quint. 11, 3, 58.—With ut : aliquem, ut mentiatur, Cic. Rosc. Com. 16, 46.—With inf.: consulem promissis, sententiam promere, Tac. A. 12, 9.—

b Animum or in animum, to bring one’s mind to , to resolve , determine; to suppose , imagine : id quod animum induxerat paulisper non tenuit, Cic. Att. 7, 3, 8. — With inf. or object-clause : animum inducere, contra ea quae a me disputantur de divinatione, dicere, Cic. Div. 1, 13, 22: opes contemnere, id. Tusc. 5, 10, 30: id me commissurum ne animum induxeris, Plaut. Trin. 3, 2, 78: in animum inducunt suum, Jovem se placare posse, id. Rud. prol. 22: ne tute incommodam rem, ut quaequest, in animum induces pati? Ter. Hec. 603: oro ut ne illis animum inducas credere, id. And. 834: qui huic animum assentari induxeris, id. Eun. 490: mea causa causam hanc justam esse animum inducite, id. Heaut. 41; cf. id. Ad. 68: ut in animum induceret ad easdem venire epulas, Liv. 28, 18, 4; 1, 17, 4; 2, 18, 11: postremo Caesar in animum induxerat, laborare, vigilare, had determined , Sall. C. 54, 4: in animum, ejus vitam defendere, Cic. Sull. 30, 83; Ter. Heaut. 1028.—With ut , ne , or quominus : inducere animum possum, ne aegre patiar, Plaut. As. 5, 1, 5: inducere animum, ut patrem esse sese, oblivisceretur, Cic. Rosc. Am. 19, 53: in animum, quo minus illi indicarem, Plin. Ep. 9, 13, 6: quod consules in senatu ut pronuntiarent, in animum inducere non possent, Liv. 27, 9, 9; 2, 5, 7; 39, 12, 3. —

3 To delude , cajole , deceive : hic eos, quibus erat ignotus, decepit, fefellit, induxit, Cic. Pis. 1, 1: socios induxit, decepit, destituit, id. Rosc. Am. 40, 117: semper, ut inducar, blandos offers mihi vultus Tib. 1, 6, 1.—

4 To do any thing to one (post-class.): injuriam adversus liberos suos testamento, Dig. 5, 2, 4.— Hence, in-ductus , a, um, P. a., introduced , foreign , strange (post-Aug. and rare): insiticius et inductus sermo (opp. patrius), Plin. Ep. 4, 3 fin. ; so, nihil inductum et quasi devium loquimur, id. ib. 5, 6, 44: arcessita et inducta, id. ib. 3, 18, 10.

Related Words

  • induco

    in-dūcō dūxī (indūxtī for indūxīstī, T.), ductus, ere, to lead in, bring in, introduce, conduct, le...

    An Elementary Latin Dictionary