intendo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

in-tendo, di, tum and sum, 3, v. a. (part. intenditus, Fronto, Fer. Als. 3, 11 Mai.), to stretch out or forth, extend.

I Lit.

A In hunc intende digitum, hic lenost, point in scorn, Plaut. Ps. 4, 7, 45: dextram ad statuam, Cic. Att. 16, 15: alicui manus, Sen. Clem. 1, 25: bracchia, Ov. M. 10, 58: manus, id. ib. 8, 107: jubet intendi bracchia velis, Verg. A. 5, 829: intenta bracchia remis, id. ib, 5, 136: ventis vela, id. ib. 3, 683: nervos aut remittere, Plin. 26, 10, 62, § 96: cutem, id. 8, 35, 53, § 125: jamque manus Colchis crinemque intenderat astris, Val. Fl. 8, 68.—

B To bend a bow, etc.: ballistam in aliquem, Plaut. Bacch. 4, 4, 58: arcum, Verg. A. 8, 704: intentus est arcus in me unum, Cic. Sest. 7, 15.—

C To aim or direct at a thing: tela in patriam, Cic. Prov. Cons. 9: tela intenta jugulis civitatis, id. Pis. 2: sagittam, Verg. A. 9, 590: telum in jugulum, Plin. Ep. 3, 9.—

D To stretch or spread out; to stretch , lay or put upon a thing: tabernacula carbaseis intenta velis, pitched , Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30; 2, 5, 31, § 80: sella intenta loris, Quint. 6, 3, 25: stuppea vincula collo Intendunt, Verg. A. 2, 237: duro intendere bracchia tergo, i. e. to bind with the cestus , id. ib. 5, 403: locum sertis, encircled , surrounded , id. ib. 4, 506: vela secundi Intendunt Zephyri, swell , fill , id. ib. 5, 33: intendentibus tenebris, spreading , Liv. 1, 57, 8.—

II Trop.

A To strain or stretch towards , to extend : aciem acrem in omnes partes intendit, turns keen looks on every side , Cic. Tusc. 4, 18, 38: aciem longius, id. Ac. 2, 25, 80: quo intendisset oculos, whithersoever he turns his eyes , Tac. A. 4, 70: aures ad verba, Ov. P. 4, 4, 36: cum putaret licere senatui, et mitigare leges et intendere, to stretch , i. e. increase the rigor of , Plin. Ep. 4, 9, 17: numeros intendere nervis, Verg. A. 9, 776 (per nervos intentos, Forbig.); cf.: strepitum fidis intendisse Latinae, Pers. 6, 4.—

B Esp.

1 To direct towards any thing, to turn or bend in any direction: digna est res ubi tu nervos intendas tuos, Ter. Eun. 311: intendenda in senem est fallacia, id. Heaut. 513: ut eo quo intendit, cum exercitu mature perveniat, Cic. Mur. 9: iter, to direct one’s course : ad explorandum quonam hostes iter intendissent, Liv. 31, 33, 6: a porta ad praetorem iter intendit, id. 36, 21: coeptum iter in Italiam, id. 21, 29, 6; 27, 46, 9.— Absol. : quo nunc primum intendam, whither shall I turn? Ter. And. 343.—

2 Intendere animum, to direct one’s thoughts or attention to any thing: quaero enim non quibus intendam rebus animum, sed, etc., Cic. Fragm. ap. Non. 329, 6: parum defigunt animos et intendunt in ea, quae, etc., id. Ac. 2, 15, 46: quo animum intendat, facile perspicio, id. Verr. 1, 1, 3, 10; Liv. praef. 9: intentus animus tuus est ad fortissimum virum liberandum, Cic. Phil. 11, 9: oculi mentesque ad pugnam intentae, Caes. B. G. 3, 26: in ea re omnium nostrorum intentis animis, id. ib. 3, 22: intendere animum in regnum Adherbalis, Sall. J. 20, 1: ad bellum animum intendit, id. ib. 43, 2: animum studiis et rebus honestis, Hor. Ep. 1, 2, 36: considerationem in aliquam rem, Cic. Inv. 2, 33: omnes cogitationes ad aliquid, Liv. 40, 5: omnium eo curae sunt intentae, Liv. 9, 31; id. 25, 9: ad scribendum animum, oculos, manum, Plin. Ep. 7, 27, 7: ubi ingenium intenderis, valet, Sall. J. 51, 3: eruditionem tuam, Plin. Ep. 7, 27, 14. —

3 Hence, intendere alone, to urge on , incite : intenderant eum ad cavendi omnia curam tot auditae proditiones, Liv. 24, 37: aliquem ad custodiae curam, id. 21, 49: vis omnis intendenda rebus, Quint. 10, 7, 21.—

4 To enlarge , spread , extend , magnify : intendetur socordia, si nullus ex se metus aut spes, Tac. A. 2, 38: amici accendendis offensionibus callidi, intendere vera. adgerere falsa, exaggerated , id. ib. 2, 57; 4, 11: gloriam, id. ib. 4, 26; 12, 35: tormentum, Cels. 4, 15 init.

C Absol. , to turn one’s attention to , exert one’s self for , to purpose , endeavor , intend : pergin, sceleste, intendere hanc arguere? Plaut. Mil. 2, 4, 27 Brix: quod est tibi ante explicandum, quam illuc proficiscare, quo te dicis intendere, Cic. de Or. 2, 42: quod ubi secus procedit, neque quod intenderat, efficere potest, Sall. J. 25, 10: quocumque intenderat, id. ib. 74, 2; cf. id. ib. 64, 1; 102, 1: genera lectionum, quae praecipue convenire intendentibus, ut oratores fiant, Quint. 10, 1, 45: ad nuptias, Just. 13, 6.—

β With inf.: quo ire intenderant, Sall. J. 107, 7: altum petere intendit, Liv. 36, 44.—

D Intendere se, to exert one’s self , prepare for any thing: se ad firmitatem, Cic. Tusc. 2, 23: se in rem, Quint. 4, 1, 39: qui se intenderunt adversarios in ejus tribunatum, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2.—

E Intendere animo, to purpose in one’s mind , to intend : si C. Antonius, quod animo intenderat, perficere potuisset, Cic. Phil. 10, 4, 9.—

F To maintain , assert : eam sese intendit esse, Ter. Eun. 525.—Esp., as leg. t. t., to aver , maintain , assert as a plaintiff in court: quo modo nunc intendit, Cic. Quint. 29, 88: si quod intendit adversarius tuus, probationibus implere non possit, Vet. cujusd. Jurec. Consult. 6, 16 Huschke; Dig. 10, 4, 9, § 6. —

G To threaten with any thing, to seek to bring upon , to afflict with : alicui actionem perduellionis, Cic. Mil. 14: alicui litem, id. de Or. 1, 10: periculum in omnes, id. Rosc. Am. 3: crimen in aliquem, Liv. 9, 26: injuriarum formulam, Suet. Vit. 7: probra et minas alicui, Tac. A. 3, 36: metum intendere, id. ib. 1, 28.—

H Intendere in se, to contemplate one’s self : quid sit Deus: totus in se intendat, an ad nos aliquando respiciat, Sen. Q. N. praef. 1.—

I Intendere alicui, to be intended for a person, Stat. S. 3 praef.—

K In rhet., to premise , to state as the proposition of a syllogism , Quint. 5, 14, 10.—

L In gram., to make long , to use (a syllable) as long : primam syllabam intendit, tertiam corripuit, Gell. 13, 22. 18. — Hence, P. a. in two forms.

1 inten-tus , a, um.

A On the stretch , strained , bent : arcus, Cic. Sen. 10, 37; Plin. 8, 8, 8, § 26.—

B Attentive to , intent upon , waiting for something.

α With dat.: quem pueri intenti ludo exercent, Verg. A. 7, 380: intentus recipiendo exercitui esse, Liv. 10, 42, 1.—

β With abl.: aliquo negotio intentus, Sall. C. 2; id. ib. 4; 54.—

C Absol. , eager , intent : at Romani domi militiaeque intenti festinare, Sall. C. 6, 5: senatus nihil sane intentus, id. ib. 16, 5: intenti exspectant signum, Verg. A. 5, 137: intenti ora tenebant, id. ib. 2, 1: totam causam quam maxime intentis, quod aiunt, oculis contemplari, Cic. Fl. 11: intentaque tuis precibus se praebuit aure, Tib. 4, 1, 132. — Comp. : intentiore custodia aliquem asservare, Liv. 39, 19.— Sup. : cum intentissima conquisitione ad triginta milia peditum confecisset, Liv. 29, 35: intentissima cura aliquid consequi, Quint. 10, 1, 111: haec omnia intentissima cura acta, Liv. 25, 22, 4. —

D Strict : intentum et magnis delictis inexorabilem scias, Tac. A. 12, 42: intentius delectum habere, Liv. 8, 17: intentiorem fore disciplinam, Tac. A. 12, 42.—

E Raised : intento alimentorum pretio, Tac. H. 1, 89. —

F Of speech and style, vigorous , nervous : sermo, Cic. de Or. 1, 60, 255: pars orationis, id. ib. 2, 52, 211. — Adv.: in-tentē , with earnestness , attentively , intently : pronuntiare, Plin. Ep. 5, 19: audire, Quint. 2, 2, 13.— Comp. (cf. intense): cum delectus intentius haberetur, Liv. 8, 17: et quo intentius custodiae serventur, id. 25, 30, 5: apparare proelium, id. 8, 1: se excusare, Tac. A. 3, 35: premere obsessos, id. ib. 15, 13: adesse alicui rei, id. ib. 11, 11.— Sup. : exspectans intentissime, Lampr. Elag. 14. —

2 intensus , a, um.

A Stretched, tightened , tight : per intensos funes ire, Sen. de Ira, 2, 13.—

B Violent : intensior impetus, Sen. Ira, 2, 35: virtus in mediocribus modice intensior, Nazar. Pan. ad Const. 23, 2.—

C Attentive; sup. , Aug. Ep. 56 al.— Adv.: intensē , violently; comp. : intensius, Fronto de Fer. Als. 3 Mai.; Schol. Juv. 11, 15; sup. : intensissime, Aug. Mor. Eccl. 19.

Related Words