praetereo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

praetĕr-ĕo, īvi, and more freq. ĭi, ĭtum, īre (fut. praeteriet, Vulg. Sap. 1, 8; id. Ecclus. 39, 37; Juvenc. 4, 159), v. n. and a.

I Neutr.

A To go by or past , to pass by : si nemo hac praeteriit, Plaut. Cist. 4, 2, 15: ut arbitri sint, qui praetereant per vias, id. Merc. 5, 4, 46: praeteriens modo, in passing by , Ter. And. 253: quasi praeteriens satisfaciam universis, Cic. Div. in Caecil. 15, 50; cf. id. Brut. 54, 200: te praetereunte, Juv. 3, 275.—Of impers. and abstract subjects: nec, quae praeteriit, iterum revocabitur unda nec quae praeteriit hora; redire potest, Ov. A. A. 3, 63: nocte hac, quae praeteriit, proxima, Plaut. Merc. 2, 1, 3.—So of time: biennium praeteriit cum ille cubitum nullum processerit, Cic. Att. 13, 12, 3: tertius jam praeteriit annus, cum interim, etc., Sen. Cons. ad Marc. 1, 7.—

B To be lost , disregarded , perish , pass away , pass without attention or fulfilment (late Lat.): aut unus apex non praeteribit de lege, Vulg. Matt. 5, 8: figura hujus mundi, id. 1 Cor. 7, 31; id. Eccl. 1, 4; 7, 1.—

II Act. , to go by or past , to pass by , overtake , pass a person or thing.

A Lit.: praeterire pistrinum, Plaut. Capt. 4, 2, 27: jam hunc non ausim praeterire, id. As. 3, 4, 15: hortos, Cic. Fin. 5, 1, 3: jam hos cursu, jam praeterit illos, Verg. A. 4, 157: Maura Pudicitiae cum praeterit aram, Juv. 6, 308.— Pass. : praeterita est virgo, Ov. M. 10, 680.—Of inanim. subjects: ripas Flumina praetereunt, flow past their banks , Hor. C. 4, 7, 3.—

B Trop.

1 To pass by an evil, to escape a danger: nescis, quid mali Praeterieris, Ter. Hec. 418.—

2 With neutr. adj. , or a clause as subject, to escape one , i. e. to escape one's knowledge , be unknown to one : non me praeterit ... me longius prolapsum esse, Cic. Caecin. 35, 101: sed te non praeterit, quam sit difficile, id. Fam. 1, 8, 2: nec dubitamus multa esse, quae et nos praeterierint, Plin. H. N. praef. § 18.—

3 To pass by or over , i. e.

a To pass over , leave out , omit , not mention : quae nunc ego omnia praetereo ac relinquo, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 106: ut hoc praeteream, quod, etc., id. ib. 2, 3, 77, § 178: omitto jurisdictionem contra leges, caedes relinquo, libidines praetereo, id. Prov. Cons. 3, 6: et quod paene praeterii, Bruti tui causā feci omnia, what I had nearly failed to mention , id. Att. 6, 3, 5: aliquid silentio, id. Brut. 22, 88: praeteream, referamne tuum ... Dedecus? Ov. F. 6, 319: ut nihil praeteream, Plin. 2, 98, 101, § 220: ne quid praetereatur, id. 16, 10, 20, § 50.—

b To pass over , omit , make no use of : locus, qui praeteritus neglegentiā est, Ter. Ad. 14.—

c To pass over , to omit , leave out , in reading or writing, Mart. 13, 3, 8: litteras non modo, sed syllabas praeterit, Suet. Aug. 88.—

d To neglect or forget to do a thing, to omit , leave out , in action; with inf.: verum, quod praeterii dicere, neque illa matrem, etc., Plaut. Merc. 2, 3, 68: quod sciscitari paene praeterivi, Ap. Met. 3, 23, 16.—With acc.: nullum genus crudelitatis praeterire, to leave unpractised , Cic. Phil. 3, 2, 4.— Pass. : tantā vi dixisse ut nulla pars orationis silentio praeteriretur, left without applause , Cic. Brut. 22, 88.—

e In elections. legacies, invitations, donations, etc., to pass over , take no notice of , to neglect , reject , exclude any one: populus solet nonnumquam dignos praeterire: nec, si a populo praeteritus est, etc., Cic. Planc. 3, 8: cum sapiens et bonus vir suffragiis praeteritur, id. Tusc. 5, 19, 54: Philippus et Marcellus praetereuntur, were passed by , received no appointment , Caes. B. C. 1, 6: fratris filium praeteriit, has passed by , bequeathed nothing to , Cic. Phil. 2, 16, 41: me quoque Romani praeteriere patres, neglected me , forgot me , Ov. F. 5, 312: quid repente factum, Quod sum praeteritus vetus sodalis? Mart. 7, 86, 5: si eum (filium) silentio praeterierit, inutiliter testabitur, Gai. Inst. 2, 123.—

f To go beyond , to surpass , excel : hos nobilitate Mago Carthaginiensis praeteriit, Varr. R. R. 1, 1: virtus alios tua praeterit omnes, Ov. P. 4, 7, 51: ut Ajax praeteriit Telamonem, Juv. 14, 214.—

g To transgress : justum praeterit ira modum, due limits , Ov. F. 5, 304. —Hence,

A praetĕrĕunter , adv., in passing , cursorily (eccl. Lat.): loqui, Aug. Tractat. 118, in Joann.—

B praetĕrĭ-tus , a, um, P. a., gone by , past , past and gone , departed : nec praeteritum tempus unquam revertitur, Cic. Sen. 19, 69: aetas, id. ib. 2, 4: anni, Verg. A. 8, 560: nox, Prop 2, 11 (3, 6), 9: culpa, Ov. H. 20, 187: labor, Quint. 10, 7, 4: secula, id. 12, 4, 2: vita, Just. 42, 1: viri, dead and gone , departed , Prop. 2, 10, 52 (3, 5, 36): negotiantes veniā in praeteritum donavit, for the past , for their past conduct , Suet. Dom. 9: praeteritā nocte, last night , Juv. 10, 235.—In gram.: tempus praeteritum, the past or preterit tense : quaedam verba etiam mutantur, ut fero in praeterito, Quint. 1, 4, 29.—Subst.: prae-tĕrĭta , ōrum, n., things gone by , the past : sevocatus animus a contagione corporis meminit praeteritorum, praesentia cernit, futura praevidet, Cic. Div. 1, 30, 63; id. Fat. 7, 14: monet ut in reliquum tempus omnes suspiciones vitet: praeterita se fratri condonare dicit, Caes. B. G. 1, 20: invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere, Just. 21, 5, 10.—Prov.: praeterita mutare non possumus, Cic. Pis. 25, 59 init. —In partic., Praetĕrĭta , ōrum, n., things passed over (Gr. παραλειπόμενα), a name of the books of Chronicles , because they contain what had been omitted in the books of Kings , Hier. Ep. 18, n. 1.

Related Words