prŏfĭciscor, fectus, 3, v. dep. n. [profacio, facesso, faciscor; orig., to make, i. e. put one's self forward; hence], to set out, start, go, march, travel, depart, etc. (class.; cf. progredior).
I Lit.: proficisci ad dormiendum, to go to sleep , Cic. Div. 2, 58, 119: ad somnum, id. ib. 1, 30, 62: ad sedes inquirendas, Just. 3, 4, 10: pabulatum frumentatumque, Hirt. B. G. 8, 10: subsidio alicui, Nep. Iph. 2, 5: ad bellum, Caes. B. G. 6, 29; Liv. 4, 45 sq.; Nep. Alc. 4, 1: ad eam domum, Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69: Puteolos, id. Ac. 2 ( Luc. ), 31: in Illyricum, Caes. B. G. 3, 7: in pugnam, id. B. C. 3, 99: in bellum, Just. 2, 11, 9; Gell. 17, 9, 8: in expeditionem, Sall. J. 103, 4: in Volscos, Liv. 2, 30; 2, 62; Just. 1, 6, 10: in exercitum, Plaut. Am. 5, 2, 7: hinc in pistrinum rectā viā, Ter. And. 600: contra quosdam barbaros, Nep Eum 3, 5: Cyprum, Ter. Ad. 224: Corinthum, id. Hec. 86: domum, id. Phorm. 860: Genabum, Caes. B. G. 7, 1: Romam, Sall. C. 34, 1: domos, Liv. 2, 14: Circeios, id. 2, 39: jussit proficisci exilium quovis gentium, Att. ap. Non. 185, 6 (Trag. Rel. v 599 Rib.): Jovinus eadem loca profectus, Amm 27, 8, 2.—With supine : porro proficiscor quaesitum, Plaut. Men. 5, 2, 98.— Absol. : proficisci, to make a journey , Dig. 17, 2, 52: ab urbe, to set out , depart , Caes. B. G. 1, 7: ab Antio, Liv. 2, 33: ex castris, to break up , Caes. B. C. 1, 78: e castris, id. ib. 1, 12: domo, Sall. J. 79, 4; Liv. 2, 26; 2, 4: portu, id. 9, 26: regno, Just. 37, 3, 4: Athenis, Nep. Milt. 1, 5: de Formiano, Cic. Att. 2, 8, 2.—
B Transf., to be going or about to go , to intend to go to a place, to start (ante-class.): potin' ut me ire, quo profectus sum, sinas? Plaut. Trin. 3, 2, 2: tu profectus alio fueras, Ter. Eun. 280; cum proficisceretur, Caes. B. G. 3, 1; Cic. Cat. 2, 7, 15; Hor. Ep. 1, 13, 1; 2, 2, 20.—
II Trop.
A In gen., to go , come , proceed : nunc proficiscemur ad reliqua, Cic. Verr. 2, 3, 5, § 10.—
B In partic.
1 To set out , begin , commence : ut inde oratio mea proficiscatur, unde, etc., Cic. Imp. Pomp. 2, 4: cum omnis haec quaestio ab eo proficiscatur, id. Fin. 5, 8, 23; a philosophiā profectus Xenophon scripsit historiam, id. de Or. 2, 14, 58: ei proficiscendum est ab omni mundo, id. Fin. 3, 22, 73.—
2 To come forth , spring , arise , proceed , originate : cum omnia officia a principiis naturae proficiscantur, ab iisdem necesse est proficisci ipsam sapientiam, Cic. Fin. 3, 7, 23; 1, 12, 42; 3, 6, 22: falsis initiis profecta, id. ib. 1, 21, 72: ex medicinā nihil oportet putare proficisci, nisi quod ad corporis utilitatem spectet, id. Inv. 1, 38, 68: quaecumque a me ornamenta ad te proficiscentur, shall pass from me to you , i. e. you shall receive from me , id. Fam. 2, 19, 2: omnia quae a me profecta sunt in te, tibi accidisse gratissime, all you have received from me , id. ib. 3, 1, 1: ut plura a parente proficisci non potuerint, Nep. Att. 9, 4: qui a Zenone profecti sunt, who have proceeded from him , his disciples , Cic. Div. 1, 3, 5; cf.: omnes ab Aristotele profecti, id. ib. 1, 35, 61.—So, to express descent (poet.): Tyriā de gente profecti, Ov. M. 3, 35; Verg. A. 8, 51.— Act. collat. form prŏfĭcisco , ĕre, to set out , go , etc. (anteclass.): priusquam proficisco, Plaut. Mil. 4, 8, 19; hortatur hominem, quam primum proficisceret, Turp. ap. Non. 471, 2.