promo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

prōmo, mpsi (msi), mptum (mtum), 3, v. a. [pro-emo], to take, give, or bring out or forth, to produce (freq. and class.; syn.: profero, effero)

I Lit.: si quid tibi opus erit promptu, promito, Plaut. Cist. 1, 1, 113: Pa. Prompsisti tu illi vinum? Lu. Non prompsi, id. Mil. 3, 2, 16: pecuniam ex aerario, Cic. Verr. 2, 3, 84, § 195: signa ex aerario prompta, Liv. 3, 69 fin. : medicamenta de narthecio, Cic. Fin. 2, 7, 22: aurum ex armario, id. Cael. 21, 52: libros inde, id. Fin. 3, 2, 7: vina dolio, Hor. Epod. 2, 47: promptum vagina pugionem, Tac. A. 15, 54 aliquid in usus, Col. 2, 10, 16: se, to come forth or out : laetique cavo se robore promunt, Verg. A. 2, 260: vites promunt se, put forth , shoot out , Col. 3, 12, 1.—

II Trop.

A In gen., to bring , put , or draw forth est aliquid, quod non ex usu forensi...sit promendum et assumendum, Cic. de Or. 1, 14, 59: loci, e quibus argumenta promuntur, id. Top. 2, 7: nunc promenda tibi sunt consilia, id. Att. 9, 18, 2: promere et exercere justitiam, Plin. Ep. 1, 10, 10: nunc illas promite vires, Verg. A. 5, 191.—

B In partic., to bring to light , disclose , utter , tell , express , relate , etc.: percuntanti promere omnia. Plaut. As. 1, 1, 10: rerum ordinem, Vell. 2, 48, 6: magnificam orationem de semet ipso prompsit, Tac. H. 2, 90. verba, quae sensum animi nostri optime promunt, Quint. 8 praef. § 32: animi voluntatem, id. 12, 10, 40: promere aliquid loquendo, id. 2, 16, 15: quid ipse sim secutus promam, id. 7, 1, 3: qui pueris utile carmen prompturus est, wishes to publish , App. Flor. p 358 med. ; cf.: insignem attenuat deus, Obscura promens, raising into notice , Hor. C. 1, 34, 14.

V —Hence, promp-tus ( promtus ), a, um, P. a., prop. brought to light , exposed to view; hence,

A Visible , apparent , evident , manifest (rare but class.): inimicitiam atque amicitiam in frontem promptam gero, Enn. ap. Gell. 19, 8, 6 (Trag. v 8 Vahl.): aliud clausum in pectore, aliud promptum in linguā habere, Sall. C. 10, 5: tametsi hoc minime latet, quod ita promptum et propositum est, ut, etc., Cic. Rosc. Am. 40, 118 prompta et aperta, id. Fin. 1, 9, 30: eminentia et prompta, id. de Or. 3, 57, 215: consilia, locos, prompta, occulta noverat, Tac. A. 2, 20.— Sup. : nihil se tam clausum neque tam reconditum posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque esset, Cic. Verr. 2, 4, 20, § 42.—

B Transf.

1 At hand , i. e. prepared , ready , quick , prompt , inclined or disposed to or for any thing = paratus, expeditus.

α Absol. : laudat promptos, segniores castigat, Caes. B. C. 1, 3: promptissimus homo, Cic. Verr. 2, 4, 17, § 37: cetera, quae tibi a multis prompta esse certo scio, a me sunt paratissima, id. Fam. 4, 13, 6: fidem alicui promptam expositamque praebere, id. Caecin. 27, 78: quorum cognoverat promptam audaciam, Sall. C. 32, 2: quod cuique promptum, arma, equos, aurum offerentes, Tac. A. 1, 71: sagittae, Ov. M. 3, 188: prompta et profluens eloquentia, Tac. A. 13, 3.— Sup. , Just. 22, 2, 12.—

β With ad or in aliquid (rarely in aliquū re ): ad bella suscipienda Gallorum aiacer et promptus est animus, Caes. B. G. 3, 19 fin. : animus ad defendendam rem publicam, Cic. Fam. 3, 11, 4; esse animo prompto ad jocandum, id. Q. Fr. 2, 13, 1: homines ad vim prompti, ad seditionem parati, Cic. id. Agr. 2, 30, 82: paratior ad usum forensem promptiorque esse, id. Div. in Caecil. 13, 41: promptiores ad nostra pericula, id. Off. 1, 24, 83: promptus ad lacessendum certamen, Liv. 44, 4, 2: ad injurias vicinorum, Just. 23, 1, 3: promptus in pavorem, Tac. A. 15, 25 fin. : in adulationes, id. ib. 15, 61: in latrocinia, Flor. 4, 12, 10; cf. in comp. : promptior in spem, Tac. Agr. 35 fin. ; and in sup. : Dalmatae in latrocinia promptissimi, Flor 4, 12, 10: celeritas prompta et parata in agendo, Cic. Brut. 42, 154: in rebus gerendis promptus, Nep. Them. 1, 4.—

γ With pro or adversus (very rare): utemini nobis etiam promptioribus pro patriā, Liv. 22, 59, 11: promptus adversus insontes, Tac. A. 6, 48 fin.

δ With abl.: non promptus ingenio, Liv. 4, 3: linguā promptus, id. 2, 45 fin. ; cf.: sermone promptus, Tac. H. 2, 86: promptus audaciā, id. A. 1, 57; 14, 40: promptus animo, id. ib. 14, 58.— Comp. : haud quisquam manu promptior erat, Liv. 2, 56: promptior linguā quam manu, Sall. J. 44, 1.—

ε With gen.: promptus animi, Tac. H. 2, 23.— Sup. : belli promptissimos delegebant, Sall. Fragm. ap. Arus Mess. (H. 2, 13 Dietsch): Plato veritatis omnibus exhibendae promptissimus, Gell. 10, 22, 1.—

ζ With dat. (rare except in Tacitus): promptus libertati aut ad mortem animus, Tac. A. 4, 46: seditioni, id. ib. 1, 48: cuicumque fiagitio, id. ib. 15, 45: ultioni, id. ib. 11, 32: nullam gentem promptiorem veniae dandae fuisse, Liv. 25, 16, 12. —

η With inf. (poet.): promptus metuenda pati, Luc. 7, 105: scis ipse, quam promptae superos incessere Thebae, Stat. Th. 7, 209.—

b In gen., brave , courageous : maxime vellem, rem publicam in periculis a promptissumo quoque defendi, Sall. Or. Phil. cont. Lep. (H. 1, 48 Dietsch); Tac. Agr. 3; id. H. 2, 25; 3, 69.—

2 Easy , practicable : facilis et prompta defensio, Cic. de Or. 1, 56, 237: moenia haudquaquam prompta oppugnanti, Liv. 23, 1 fin. : regnum, Just. 29, 2, 5: expugnatio, Tac. A. 1, 68: possessio, id. ib. 2, 5: aditus, obvia comitas, id. ib. 2, 2 fin. : promptissima mortis via, id. ib. 16, 17: promptum est, with inf., it is easy : sed nec mihi dicere promptum, Nec facere est illi, Ov. M. 13, 10; Tac. A. 15, 41.—Hence, adv.: promptē (perh. not ante-Aug.).

1 Readily , quickly , without delay , willingly , promptly : dare operam, Tac. A. 15, 52: distribuere pecuniam legatis, Val. Max. 4, 3, 9.— Comp. : promptius adversari, Tac. A. 2, 38: dirumpere imagines (opp. cunctanter), id. H. 1, 55.— Sup. : promptissime adesse alicui, Plin. Ep. 4, 17, 11.—

2 Easily : promptius expediam, Juv. 10, 220: victoria promptissime licentiam sumministrat, Val. Max. 6, 5, 1.

Related Words