prō̆prĭus, a, um, adj. [etym. dub.; perhaps from root prae; cf. prope], not common with others, one's own, special, particular, proper (class.; cf.: peculiaris, privatus).
I In gen., opp. communis: nam virtutem propriam mortalibus fecit: cetera promiscue voluit communia habere, Varr. ap. Non. 361, 25: proprium et peculiare, Plin. 7, 25, 26, § 93: tria praedia Capitoni propria traduntur, to him for his own , Cic. Rosc. Am. 8, 21: proprio sumptu edere ludos, Tac. A. 1, 15: propriā pecuniā militem juvare, id. ib. 1, 71: basilicam propriā pecuniā firmare, id. ib. 3, 72 init. ; id. H. 2, 84: propria impensa, Just. 12, 11, 1: propriis viribus, Liv. 2, 53: familia, id. 7, 9: libri, Hor. S. 1, 10, 64: horreum, id. C. 1, 1, 9: proprio Marte, by his own bravery , Ov. P. 4, 7, 14.—With pron. poss. (class. and freq.): ut cum ademerit nobis omnia, quae nostra erant propria, ne lucem quoque hanc, quae communis est, eripere cupiat, all that belonged peculiarly to us , Cic. Rosc. Am. 52, 150: suā quādam propriā, non communi oratorum facultate, id. de Or. 1, 10, 44: ut redeas ad consuetudinem vel nostram communem vel tuam solius et propriam, Luc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 3: omnia qui jubet esse communia, ne quis civis propriam aut suam rem ullam queat dicere, Cic. Rep. 4, 5, 5; id. ap. Non. p. 362: suis propriis periculis parere commune reliquis otium, id. Rep. 1, 4, 7: quod (periculum) autem meum erat proprium, id. Fam. 2, 17, 7; id. Sest. 7, 15; calamitatem aut propriam suam aut temporum queri, Caes. B. C. 3, 20.—
B Opp. alienus, etc., one's own , peculiar , special , characteristic , personal : tempus agendi fuit mihi magis proprium quam ceteris, Cic. Sull. 3, 9: reliquae partes quales propriae sunt hominis, id. Fin. 5, 12, 35: id non proprium senectutis est vitium, sed commune valetudinis, id. Sen. 11, 35: libertatem propriam Romani generis, id. Phil. 3, 11, 29: proprium id Tiberio fuit, Tac. A. 4, 19: ira, personal resentment , id. ib. 2, 55.—As subst.: prō̆prĭ-um , i, n.
1 Lit., a possession , property : id est cujusque proprium, quo quisque fruitur atque utitur, Cic. Fam. 7, 30, 2: vivere de proprio, Mart. 12, 78, 2.—
2 Trop., a characteristic mark , a sign , characteristic , etc., Cic. Off. 1, 1, 2; 2, 5, 17; Caes. B. G. 6, 23.—
II In partic., peculiar , extraordinary : nisi mihi fortuna proprium consilium extorsisset, Sent. ap. Cic. Fam. 10, 35, 1: superbo decreto addidit propriam ignominiam, Liv. 35, 33.—
B Lasting , constant , permanent , perpetual (class.): illum amatorem tibi proprium futurum in vitā, Plaut. Most. 1, 3, 67; Att. ap. Non. 362, 5: nihil in vitā proprium mortali datum esse, Lucil. ib. 362, 15: alicui proprium atque perpetuum, Cic. Imp. Pomp. 16, 48: perenne ac proprium manere, id. Red. in Sen. 4, 9: parva munera diutina, locupletia non propria esse consueverunt, Nep. Thras. 4, 2; Hor. S. 2, 6, 5; cf. id. Ep. 2, 2, 172: deferens uni propriam laurum, id. C. 2, 2, 22; Verg. A. 6, 871: victoriam propriam se eis daturam, lasting , Auct. B. Afr. 32.— Comp. , Ov. M. 12, 284; id. P. 1, 2, 152; Liv. 4, 27, 3. —Hence, adv.: proprĭē .
A Specially , peculiarly , properly , strictly for one's self (opp. communiter; class.): quod me amas, est tibi commune cum multis: quod tu ipse tam amandus es, id est proprie tuum, Cic. Fam. 9, 15, 1: promiscue toto (Campo Martio), quam proprie parvā parte frui malletis, for yourselves , individually , separately , id. Agr. 2, 31, 85.—
B In partic.
1 Particularly , in particular : neque publice neque proprie, Cic. Sest. 16, 37.—
2 Especially , eminently , exclusively : mira sermonis, cujus proprie studiosus fuit, elegantia, Quint. 10, 1, 114; cf. Vell. 2, 9, 2.—
C Properly , accurately , strictly speaking , in the proper (not tropical) sense : magis proprie nihil possum dicere, Cic. Phil. 2, 31, 77: illud quidem honestum, quod proprie vereque dicitur, id. Off. 3, 3, 13; Liv. 34, 32; 44, 22: uti verbo proprie, Gell. 9, 1, 8; 2, 6, 5; 7, 11, 2; 16, 5, 1.