quā̆drāgēsĭmus (old form † quā̆-drāgensŭmus, Num. ap. Eckh. D. N. 6, p. 296), a, um, adj. [quadraginta].
I The fortieth : pars quadragesima, Cato R. R. 23, 2: nono et quadragesimo die, Varr. ap. Gell. 3, 10, 7: anno fere centesimo et quadragesimo, Cic. Rep. 2, 15, 29; id. Fam. 10, 33, 5: pars quadragesima octava, Col. 5, 1, 9; Plin. 2, 8, 6, § 37.—
II Subst.: quā̆-drāgēsĭma , ae, f. (sc. pars), the fortieth part , a fortieth : quadragesima summae, Suet. Calig. 40.—
B In partic.
1 As a tax, the fortieth part , a fortieth (as with us, a tenth, a tithe): abolitio quadragesimae quinquagesimaeque, Tac. A. 13, 51: quadragesimae portorium sive vectigal, Symm. Ep. 5, 65: publicum quadragesimae in Asiā egit, Suet. Vesp. 1: C. ATIO ALCIMO FELICIANO ... PROG. QVADRAG. GALLIARVM, Inscr. Maff. Mus. Veron.; cf. abbrev., TABVLARIVS XXXX. GALLIAR., Inscr. Orell. 3344.—
2 In eccl. Lat., the Christian fast of forty days , Lent , Hier. Ep. 41, 3.