rĕ-linquo, līqui, lictum, 3, v. a.
I (With the idea of the re predominating.) To leave behind (cf. desero, omitto).
A In gen., to leave behind by removing one's self; to leave , move away from; to leave , abandon (a person or thing).
1 Lit.: puerum apud matrem domi, Plaut. Men. prol. 28: ipse abiit foras, me reliquit pro atriensi in sedibus, id. Poen. 5, 5, 4: me filiis Relinquont quasi magistrum, Ter. Phorm. 72: dicerent non me plane de provinciā decessisse, quoniam alterum me reliquissem, Cic. Fam. 2, 15, 4: C. Fabium legatum cum legionibus II. castris praesidio relinquit, Caes. B. G. 7, 40: cum me servum in servitute pro te hic reliqueris, Plaut. Capt. 2, 3, 75; cf. id. ib. 5, 1, 18: fratrem, sc. in provinciā, Cic. Fam. 2, 15, 4: post tergum hostem relinquere, Caes. B. G. 4, 22; cf. id. ib. 7, 11: ille omnibus precibus petere contendit, ut in Galliā relinqueretur, might be left behind , id. ib. 5, 6: greges pecorum . . . sub opacā valle reliquit, Ov. M. 11, 277 et saep.: ea causa miles hic reliquit symbolum, Plaut. Ps. 1, 1, 53: hic exemplum reliquit ejus, id. ib. 2, 2, 56: (Hecuba) Hectoris in tumulo canum de vertice crinem . . . relinquit, leaves behind , Ov. M. 13, 428: (cacumina silvae) limum tenent in fronde relictum, left behind , remaining , id. ib. 1, 347.— To leave behind one's self by moving away: longius delatus aestu, sub sinistrā Britanniam relictam conspexit, Caes. B. G. 5, 8: jamque hos, jamque illos, populo mirante, relinquit, Sil. 16, 503; cf. in pass. , to remain or be left behind , Lucr. 5, 626.—
2 Trop.: hanc eram ipsam excusationem relicturus ad Caesarem, was about to leave behind me just this excuse (for my departure), Cic. Att. 9, 6, 1: aculeos in animis, id. Brut. 9, 38: quod coeptum est dici, relinquitur in cogitatione audientium, Auct. Her. 4, 30, 41: aetate relictā, Ov. M. 7, 170: repetat relicta, Hor. Ep. 1, 7, 97.— Of rank or merit: (Homerus) omnes sine dubio et in omni genere eloquentiae procul a se reliquit, Quint. 10, 1, 51.—
B In partic.
1 To leave behind one by death; to leave , bequeath , etc.
a Lit.: ea mortua est: reliquit filiam adulescentulam, Ter. Heaut. 602: cum pauper cum duobus fratribus relictus essem, Varr. R. R. 3, 16, 2; cf.: pauper jam a majoribus relictus, Nep. Epam. 2, 1: agri reliquit ei non magnum modum, Plaut. Aul. prol. 13: heredem testamento reliquit hunc P. Quintium, Cic. Quint. 4, 15: cum ei testamento sestertiūm milies relinquatur, id. Off. 3, 24, 93: non, si qui argentum omne legavit, videri potest signatam quoque pecuniam reliquisse, Quint. 5, 11, 33: qui mihi reliquit haec quae habeo omnia, Ter. Eun. 120: cedo, quid reliquit Phania, id. Hec. 458 and 463: fundos decem et tres reliquit, Cic. Rosc. Am. 7, 20: aliquantum aeris alieni, id. Quint. 4, 15: servus aut donatus aut testamento relictus, Quint. 5, 10, 67: alicui arva, greges, armenta, Ov. M. 3, 585: se testamento liberum relictum, Dig. 21, 1, 17, § 16.—
b Trop., to leave , leave behind one: consiliorum ac virtutum nostrarum effigiem, Cic. Arch. 12, 30: qui sic sunt, haud multum heredem juvant, Sibi vero hanc laudem relinquont: vixit, dum vixit, bene, Ter. Hec. 461: rem publicam nobis, Cic. Rep. 1, 46, 70; cf.: statum civitatis, id. ib. 1, 21, 34; id. Par. 1, 2, 10: opus alicui, id. Rep. 1, 22, 35: memoriam aut brevem aut nullam, id. Off. 2, 16, 55: monumentum audaciae suae aeternum, id. Verr. 2, 1, 49, § 129: quae scripta nobis summi ex Graeciā sapientissimique homines reliquerunt, id. Rep. 1, 22, 35: scriptum in Originibus, id. Brut. 19, 75: scripta posteris, Quint. 1, praef. 1: in scriptis relictum, Cic. de Or. 2, 46, 194: orationes reliquit et annales, id. Brut. 27, 106: duo tantum volumina, Suet. Gram. 7: librum de suis rebus imperfectum, id. ib. 12; cf.: si non omnia vates Ficta reliquerunt, Ov. M. 13, 734: pater, o relictum Filiae nomen, Hor. C. 3, 27, 34.—
2 To leave a thing behind; to leave remaining; to allow or permit to remain , to let remain , leave; pass. , to be left , to remain.
a Lit.: nihil relinquo in aedibus, Nec vas, nec vestimentum, Ter. Heaut. 140: multis autem non modo granum nullum, sed ne paleae quidem ex omni fructu atque ex annuo labore relinquerentur, Cic. Verr. 2, 3, 48, § 114: nihil de tanto patrimonio, id. Rosc. Am. 3, 10: equitatus partem illi adtribuit, partem sibi reliquit, Caes. B. G. 7, 34: angustioribus portis relictis, id. ib. 7, 70; 41: unam (filiam) minimamque relinque, leave to me , Ov. M. 6, 299: jam pauca aratro jugera regiae Moles relinquent, Hor. C. 2, 15, 2: dapis meliora relinquens, id. S. 2, 6, 89: magis apta tibi tua dona relinquam, id. Ep. 1, 7, 43: haec porcis hodie comedenda relinquis, id. ib. 1, 7, 19; cf.: habitanda fana Apris reliquit, id. Epod. 16, 20: relinquebatur una per Sequanos via, remained , Caes. B. G. 1, 9; cf.: unā ex parte leniter acclivis aditus relinquebatur, id. ib. 2, 29: se cum paucis relictum videt, Sall. C. 60, 7: nec aliud dicionis Atheniensium praeter ipsam urbem reliquit, Just. 5, 7, 3.—
b Trop.: quasi corpori reliqueris Tuo potestatem coloris ulli capiendi mala, Plaut. Truc. 2, 2, 37: quam igitur relinquis populari rei publicae laudem? Cic. Rep. 3, 35, 48: ut vobis non modo dignitatis retinendae, sed ne libertatis quidem recuperandae spes relinquatur, id. Agr. 1, 6, 17: ceterorum sententiis semotis, relinquitur non mihi cum Torquato, sed virtuti cum voluptate certatio, id. Fin. 2, 14, 44; cf.: ne qua spes in fugā relinqueretur, Caes. B. G. 1, 51: nullā provocatione ad populum contra necem et verbera relicta, Cic. Rep. 2, 37, 62; Hor. S. 1, 10, 51: quis igitur relictus est objurgandi locus? Ter. And. 154; cf.: nihil est preci loci relictum, id. ib. 601; id. Phorm. 547; and, in another sense: plane nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum, i. e. he leaves no occasion for them , renders them superfluous , Cic. Fam. 1, 1, 2: ne cui iniquo relinqueremus vituperandi locum, id. Q. Fr. 2, 4, 1: Aedui nullum sibi ad cognoscendum spatium relinquunt, Caes. B. G. 7, 42: spatium deliberandi, Nep. Eun, 12, 3: vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit, Cic. Quint. 15, 49; Plaut. Cas. 2, 3, 33; cf. Cic. Brut. 72, 253 (v. Bernhardy ad loc.): vita relicta est tantum modo, Ov. P. 4, 16, 49: quod munitioni castrorum tempus relinqui volebat, Caes. B. G. 5, 9 fin. : mihi consilium et virtutis vestrae regimen relinquite, Tac. H. 1, 84: suspicionem alicui relinquere, Suet. Caes. 86: aliquem veniae vel saevitiae alicujus, Tac. H. 1, 68 fin. : aliquem poenae, Plin. Ep. 2, 11, 20: aliquem poenae, Ov. M. 7, 41: leto, poenaeque, id. id. 14, 217; cf.: urbem direptioni et incendiis, to give up , surrender , abandon , Cic. Fam. 4, 1, 2: neu relinquas hominem innocentem ad alicujus tui dissimilis quaestum, do not leave , id. ib. 13, 64: aliquid in alicujus spe, id. Div. in Caecil. 8, 26; cf. id. ib. 4, 16. — Poet., with obj.-clause : (metus) Omnia suffundens mortis nigrore, neque ullam Esse voluptatem liquidam puramque relinquit, Lucr. 3, 40; 1, 703; Ov. M. 14, 100: dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas, Hor. S. 1, 1, 52; Sil. 3, 708: nihil relinquitur nisi fuga, there is nothing left , nothing remains , but , etc., Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: relinquitur illud, quod vociferari non destitit, non debuisse, etc., Cic. Fl. 34, 85; cf.: mihi nihil relicti quicquam aliud jam esse intellego, Plaut. Merc. 3, 4, 81.— Impers. relinquitur, with ut (Zumpt, Gram. § 621): relinquitur, ut, si vincimur in Hispaniā, quiescamus, it remains , that , Cic. Att. 10, 8, 2; cf.: relinquebatur, ut neque longius ab agmine legionum discedi Caesar pateretur, Caes. B. G. 5, 19 fin. — In a logical conclusion: relinquitur ergo, ut omnia tria genera sint causarum, hence it follows that , etc., Cic. Inv. 1, 9, 12; id. Div. 2, 5, 14.—
3 With double predicate, to leave a thing behind in a certain state; to leave , let remain , suffer to be , etc.: eum Plautus locum Reliquit integrum, has left untouched , Ter. Ad. 10: praesertim cum integram rem et causam reliquerim, have left unaltered , Cic. Att. 5, 21, 13; cf.: Scaptius me rogat, ut rem sic relinquam, id. ib. 5, 21, § 12: Morini, quos Caesar in Britanniam proficiscens pacatos reliquerat, Caes. B. G. 4, 37; cf.: amici, quos incorruptos Jugurtha reliquerat, Sall. J. 103, 2: reliquit (eam) Incertam et tristi turbatam volnere mentis, Verg. A. 12, 160: (naves) in litore deligatas ad ancoram relinquebat, Caes. B. G. 5, 9: erat aeger in praesidio relictus, id. ib. 6, 38: in mediis lacerā nave relinquor aquis, Ov. P. 2, 3, 28: quod insepultos reliquissent eos, quos, etc., Cic. Rep. 4, 8, 26; 2, 11, 21: aliquid incohatum, id. ib. 1, 35, 55; cf.: inceptam oppugnationem, to give up , abandon , quit , Caes. B. G. 7, 17: incoepta fila, Ov. M. 6, 34: infecta sacra, id. ib. 6, 202: opus incoeptum, id. A. A. 2, 78: verba imperfecta, id. H. 13, 13: pro effectis relinquunt, vixdum incohata, Quint. 5, 13, 34: aliquid injudicatum, id. 10, 1, 67: aliquid neglectum, id. 1, 1, 29: incertum, id. 2, 10, 14: tantas copias sine imperio, Caes. B. G. 7, 20 init. ; cf.: sine ture aras, Ov. M. 8, 277: verbum in ambiguo, Lucr. 4, 1137: mulierem nullam nominabo: tantum in medio relinquam, Cic. Cael. 20, 48; cf.: correptio in dubio relicta, Quint. 7, 9, 13.
II (With the idea of the verb predominant.) To leave behind one, to leave , go away from; to forsake , abandon , desert a person or thing.
A In gen.
1 Lit.: ubi illaec obsecrost quae me hic reliquit, Plaut. Truc. 2, 6, 32: relinquamus nebulonem hunc, Scip. Afr. ap. Gell. 4, 18, 3; cf.: non ego te hic lubens relinquo neque abeo abs te, Plaut. Am. 1, 3, 33: domum propinquosque reliquisse, Caes. B. G. 1, 44; cf. id. ib. 1, 30: relictis locis superioribus, Hirt. B. G. 8, 36: loci relinquendi facultas, Caes. B. G. 3, 4 fin. : Ilio relicto, Hor. C. 1, 10, 14: urbes, id. ib. 2, 20, 5: moenia, id. Epod. 17, 13: litus relictum Respicit, Ov. M. 2, 873: Roma relinquenda est, id. Tr. 1, 3, 62: colles clamore relinqui (sc.: a bubus), were left behind , Verg. A. 8, 216 Wagn.: limen, id. ib. 5, 316: mensas, id. ib. 3, 213: dominos, Cat. 61, 51: volucres Ova relinquebant, Lucr. 5, 802 et saep.—
2 Trop.: me somnu' reliquit, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 52 Vahl.); cf.: quem vita reliquit, Lucr. 5, 63: reliquit aliquem vita, for to die , Ov. M. 11, 327: ubi vita tuos reliquerit artus, id. Ib. 339; for which, also, reversely: animam relinquam potius, quam illas deseram, Ter. Ad. 498; so, vitam, Verg. G. 3, 547; cf. Tac. A. 4, 34: lucem, Verg. A. 4, 452: lumen vitale, Ov. M. 14, 175: consitus sum senectute, vires Reliquere, Plaut. Men. 5, 2, 6: aliquem animus, id. Mil. 4, 8, 37; Caes. B. G. 6, 38: animus reliquit euntem, Ov. M. 10, 459: aliquem anima, Nep. Eum. 4, 2: ab omni honestate relictus, abandoned , destitute of , Cic. Rab. Perd. 8, 23: ab alterā (quartanā) relictum esse, id. Att. 8, 6, 3; cf. Hor. S. 2, 3, 290.—
B In partic., pregn., to leave in the lurch; to forsake , abandon , desert , etc. (v. desero, destituo, prodo).
1 Lit.: qui ... Reliquit deseruitque me, has forsaken me , has given me the slip , Plaut. Most. 1, 3, 45; cf.: reliquit me homo atque abiit, Ter. And. 744: succurrere relictae, Verg. A. 9, 290.— Of the forsaking of a lover by his mistress, Plaut. Truc. 2, 4, 64; Tib. 3, 6, 40; Prop. 1, 6, 8; Ov. H. 10, 80; id. M. 8, 108: paucos, qui ex fugā evaserant, reliquerunt, i. e. let them escape , Caes. B. G. 3, 19. — Of things, to leave , give up , abandon , etc.: argentum si relinquo ac non peto, etc., Plaut. Aul. 1, 2, 31: auctores signa relinquendi et deserendi castra, Liv. 5, 6; cf.: relictā non bene parmulā, Hor. C. 2, 7, 10.—
2 Trop., to leave , let alone , give up , resign , neglect , forsake , abandon , relinquish : rem et causam et utilitatem communem non relinquere solum, sed etiam prodere, Cic. Caecin. 18, 50 (for which: derelinquo jam communem causam, id. ib. 35, 103): jus suum dissolute, id. ib. 36, 103: affectum, cum ad summum perduxerimus, Quint. 6, 1, 29: (puella) Quod cupide petiit, mature plena reliquit, Hor. Ep. 2, 1, 100: eum rogato, ut relinquat alias res et huc veniat, to leave or lay aside every thing else , Plaut. Rud. 4, 6, 8; cf.: omnibus relictis rebus, id. Cist. 1, 1, 6; so, relictis rebus (omnibus), id. Ep. 4, 2, 35; id. Truc. 2, 1, 25; Ter. And. 412; id. Eun. 166; id. Heaut. 840; Lucr. 3, 1071; Cic. de Or. 3, 14, 51; Caes. B. C. 3, 102; cf. also: res omnes relictas habeo prae quod tu velis, Plaut. Stich. 2, 2, 38: omnia relinques, si me amabis, cum, etc., Cic. Fam. 2, 14: et agrorum et armorum cultum, to give up , abandon , neglect , id. Rep. 2, 4, 7: si tu ea relinquis et deseris, id. Verr. 2, 4, 36, § 80: studium exquirendi, id. Ac. 1, 3, 7: agrum alternis annis, to suffer to lie fallow , Varr. R. R. 1, 44, 3: loca relicta, uncultivated , wild lands , Front. Limit. p. 42 Goes.; so, relictae possessiones, Cic. Agr. 1, 1, 3: milites bellum illud, quod erat in manibus, reliquisse, abandoned , relinquished , id. Rep. 2, 37, 63; cf. possessionem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4: obsidionem, to raise the siege , Liv. 5, 48: caedes relinquo, libidines praetereo, leave unmentioned , Cic. Prov. Cons. 3, 6: consulto relinquere (locum), opp. praetermittere, id. Off. 3, 2, 9; cf.: hoc certe neque praetermittendum neque relinquendum est, id. Cat. 3, 8, 18; and: audistis haec, judices, quae nunc ego omnia praetereo et relinquo, id. Verr. 2, 3, 44, § 106; in this sense also, id. Brut. 45, 165; cf. id. ib. 19, 76; Hor. A. P. 150: cur injurias tuas conjunctas cum publicis reliquisti? left unnoticed , uncensured , Cic. Verr. 2, 1, 33, § 84; cf.: vim et causam efficiendi reliquerunt, id. Fin. 1, 6, 18: vos legatum omni supplicio interfectum relinquetis? id. Imp. Pomp. 5, 11: quis est, qui vim hominibus armatis factam relinqui putet oportere, id. Caecin. 3, 9.—Poet., with obj.clause : quod si plane contueare, mirari multa relinquas, leave off , cease , Lucr. 6, 654.