tĭtŭlus, i (collat. form, n.: HOC TITVLVM, Inscr. Fabr. 8, 47; Inscr. Cardin. Dipl. 22), m. [root ti- of τίνω, τιμάω], a superscription, inscription, label, litle; a ticket, bill, placard, notice that a thing is to be sold or let (syn. index).
I Lit. (esp. freq. after the Aug. per.): aram condidit dedicavitque cum ingenti rerum ab se gestarum titulo, Liv. 28, 46, 16: virtutes in aevum Per titulos memoresque fastos Aeternet, Hor. C. 4, 14, 4: dant munera templis; Addunt et titulum: titulus breve carmen habebat, Ov. M. 9, 793: cumque ducum titulis oppida capta legat, id. Tr. 4, 2, 20: titulus nomenque libelli. Ov. R. Am. 1: librorum, Quint. 2, 14, 4: titulum scribere, Col. 9, praef. § 2: quorum titulus per barbara colla pependit, i. e. of slaves put up for sale , Prop. 4, 5, 51: paterae, quas cum titulo nominis Camilli ante Capitolium constat positas esse, Liv. 6, 4, 3: signa cum titulo lamnae aëneae inscripto, id. 23, 19, 18: patrem familias canibus objecit, cum hoc titulo, Suet. Dom. 10: cras bibet aliquid, cujus patriam titulumque senectus delevit, Juv. 5, 34: sepulcri, epitaph , id. 6, 230; cf.: cinerem sine titulo, sine nomine jacere, Plin. Ep. 6, 10, 3; so of an epitaph , id. ib. 9, 19, 3: domus proscribebatur, si quis emere, si quis conducere vellet: venit Athenodorus, legit titulum auditoque pretio, etc., the bill , the notice of sale , Plin. Ep. 7, 27, 7; cf. poet.: ite sub titulum lares, Tib. 2, 4, 54: sub titulum nostros misit lares, Ov. R. Am. 302.—
II Transf.
A Like our title for an honorable appellation , title of honor , glory : sustinere titulum consulatus, Cic. Pis. 9, 19: quos si titulus hic (sapientis) delectat, id. Tusc. 5, 10, 30: servatae pubis Achivae, Ov. M. 7, 56: qui stupet in titulis et imaginibus, Hor. S. 1, 6, 17; id. C. 4, 14, 4; id. S. 2, 3, 212: et domus est titulis utraque fulta suis, Prop. 4 (5), 11, 32; Ov. F. 2, 16; 1, 602; id. M. 7, 448; 12, 334.—
B Repute , renown , fame : par titulo tantae gloriae fuit, Liv. 7, 1, 10; Stat. S. 2, 7, 62: prioris perpetrati belli titulus, Liv. 28, 41, 3; cf.: quid in purpurā istā aliud quam victoriarum mearum titulos geris? Just. 18, 7, 13: titulo Spartanae victoriae inflatus, Curt. 10, 10, 14: captae urbis titulo cedens, id. 6, 6, 33.—
C A sign , token : ciconia, titulus tepidi temporis, Petr. 55.—
D A cause or reason alleged , a pretence , pretext (so perh. not ante-Aug.; cf.: causa, nomen): non vos pro Graeciae libertate tantum dimicare: quamquam is quoque egregius titulus esset, etc., Liv. 36, 17, 13: praetendere titulum belli, id. 37, 54, 13: honestiorem causam libertatis quam servitutis praetexi titulo, id. 34, 59, 1 Weissenb. ad loc.: sub titulo aequandarum legum nostra jura oppressa, id. 3, 67, 9: sub honorificentissimo ministerii titulo, Vell. 2, 45, 4: ipse (probabatur) accepisse HS. decem milia foedissimo quidem titulo, Plin. Ep. 2, 11, 23: transfugae titulo Babyloniam proficiscitur, Just. 1, 10, 16: erat hic quidem titulus cum Graecis coëundi, id. 5, 1, 8; 11, 10, 10; 15, 4, 13: titulum sollemnis officii occulto sceleri praeferentes, Curt. 5, 10, 12: titulus facinori speciosus praeferebatur, id. 7, 5, 20. —
E The title of a book (post-Aug.; cf. index): M. Tullius in ipsis librorum quos hac de re primum scripserat titulis, Quint. 2, 14, 4: materiam (libri) ex titulo cognosces, Plin. Ep. 5, 15, 3: cui vix voluminum suorum frontes maxime placent titulique, Sen. Tranq. 9, 6.