ungo

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

ungo or unguo, nxi, nctum, 3, v. a. [root in Sanscr. ang, to besmear; cf. Gr. ἄγος],

I to smear , besmear , anoint with any fat substance, an unguent, oil, etc. (class.; syn.: lino, linio): unguentis, Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: aliquam unguentis, Plaut. Most. 1, 3, 115; id. Truc. 2, 2, 34: unctus est, accubuit, Cic. Att. 13, 52, 1: gloria quem supra vires unguit, Hor. Ep. 1, 18, 22; Aug. ap. Suet. Aug. 76.—Of the anointing of corpses, Enn. ap. Serv. Verg. A. 6, 219 (Ann. v. 156 Vahl.); Ov. P. 1, 9, 47; id. F. 4, 853; id. H. 10, 122; Mart. 3, 12, 4; Hor. S. 2, 1, 7: corpus, Varr. R. R. 1, 2, 26: globos melle, Cato R. R. 79: postes superbos amaracino, Lucr. 4, 1175 et saep.—Of the anointing of a Jewish king: unctus est in regem, Sulp. Sev. Chron. 1, 45, 5: caules oleo, to dress with oil , Hor. S. 2, 3, 125: caules impensius, Pers. 6, 68: pingui oluscula lardo, Hor. S. 2, 6, 64: labitur uncta carina, daubed with pitch , the pitchy keel , Enn. ap. Macr. S. 6, 1, and ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 379 and 476); imitated by Verg. A. 4, 398; cf.: labitur uncta vadis abies, id. ib. 8, 91: ungere tela manu ferrumque armare, to smear or anoint with poison (ἰοὺς χρίεσθαι), id. ib. 9, 773: arma uncta cruoribus, smeared , stained , Hor. C. 2, 1, 5: tela cruore hostili, Sil. 9, 13: ova ranae sanguine, Hor. Epod. 5, 19: puer unctis Tractavit calicem manibus, i. e. greasy , id. S. 2, 4, 78; so, uncta aqua, id. ib. 2, 2, 68.—

II Trop., Vulg. Act. 10, 38; id. 2 Cor. 1, 21.

III —Hence, unctus , a, um, P. a.; prop. anointed , oiled : cur quisquam caput unctius referret, Cat. 10, 11: magis diliges ex duobus aeque bonis viris nitidum et unctum quam pulverulentum et horrentem, Sen. Ep. 66, 24: Achivi, Hor. Ep. 2, 1, 33: nudus, unctus, ebrius est contionatus, Cic. Phil. 3, 5, 12.—

B Transf., rich , luxurious , sumptuous (syn. lautus).

a Adj. : captus es unctiore cenā, Mart. 5, 44, 7: melius et unctius, Hor. Ep. 1, 15, 44: cenae unctissimae, Sid. Ep. 2, 9: ita palaestritas defendebat, ut ab illis ipse unctior abiret, Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54: accedes siccus ad unctum, Hor. Ep. 1, 17, 12: patrimonia, Cat. 29, 23: Corinthus, luxurious , voluptuous , Juv. 8, 113: Tarentus, Sid. Carm. 5, 430: pro isto asso sole, quo tu abusus es in nostro pratulo, a te nitidum solem unctumque repetemus, i. e. sunshine and ointment , Cic. Att. 12, 6, 2: unctior splendidiorque consuetudo loquendi, rich , copious , id. Brut. 20, 78.—

b Subst.: unctum , i, n.

1 A rich banquet , sumptuous feast : unctum qui recte ponere possit, Hor. A. P. 422: cenare sine uncto, Pers. 6, 16.—

2 An ointment : haurito plusculo uncto, corporis mei membra perfricui, Ap. Met. 3, 24, 6; Veg. 3, 71, 5.

Related Words