quī (1) quae, quod, gen.cuius (old, quoius), dat.cui (old, quoi), abl.quō, quā (with cum, m. quīcum or quōcum, rarely cum quō; f quācum, rarely quīcum), plur.quibus or quīs (with cum, usu. quibuscum), pron.
I 2 CA-.
I I. Interrog, who? which? what? what kind of a? (mostly adj.;as subst., qui asks the nature or character, quis the name): Ubi alii? Sa . qui malum alii? T.: Th . Quis fuit igitur? Py . Iste Chaerea. Th . Qui Chaerea? what Chaerea? T.: qui locus est: qui tantus fuit labor?: rogitat, qui vir esset, L.: scire, qui sit rei p. status, what is the state of the country : quae cura boum, qui cultus habendo Sit pecori canere, V.: incerti quae pars sequenda esset, which side to take , L.—As subst: nescimus qui sis: nec qui poterentur, satis discerni poterat, L.: qui ille concessus! what an assembly!
II II. Relat . (with a subst.or pron.as antecedent), who, which : habebat ducem, quīcum quidvis rectissime facere posset: ille vir, cui patriae salus dulcior fuit: haec, quae audistis: quod ego fui, id tu hodie es, L.: coloniam, quam Fregellas appellent, L.—The subst.is often attracted to the relat. clause, esp. when a pron dem . follows: quae res neque consilium . . . Habet, eam regere non potes, T.: ad quas res aptissimi erimus, in iis potissimum elaborabimus: quae augustissima vestis est, eā vestiti, L.: alii, quorum comoedia prisca virorum est, H.: si id te mordet, sumptum filii Quem faciunt, T.: Urbem quam statuo, vestra est, V.—The antecedent is sometimes repeated with the relat. : erant itinera duo, quibus itineribus, etc., Cs.: si quod tempus accidisset, quo tempore requirerent, etc.—The antecedent is often omitted: quicum res tibist, peregrinus est, T.: fecit quod Siculi non audebant: o beati, Quīs ante ora patrum . . . Contigit, etc., V.—An antecedent in apposition is regularly attracted to the relat . clause: Tolosatium fines, quae civitas est in provincia, Cs.: Amanus, qui mons erat hostium plenus.—So in relat . clauses giving a personal characteristic as a reason: copiam verborum, quae vestra prudentia est, perspexistis, with your usual intelligence : utrum admonitus, an, quā est ipse sagacitate, sine duce ullo, i. e. by his own peculiar instinct .—A verb of which the relat . is subject takes the person of the antecedent: ego enim is sum, qui nihil fecerim: neque enim tu is es qui, qui sis, nescias: vidistis in vincula duci eum, qui a vobis vincula depuleram, L.: Themistocles veni ad te, qui intuli, etc., N.—With ellips . of verb: et, quem ei visum esset (sc. facere), fecisset heredem: ad haec, quae visum est, Caesar respondit, Cs.: hostiaeque maiores, quibus editum est diis, caesae, L.—In comparative clauses with sup: sit pro praetore eo iure quo qui optimo (i. e. quo is est, qui optimo iure est): legioni ita darent, ut quibus militibus amplissime dati essent: provincia, ut quae maxime omnium, belli avida, L.—By attraction, in the case of the antecedent (Greek constr.): nos tamen hoc confirmamus illo augurio, quo diximus: sexcentae eius generis, cuius supra demonstravimus, naves, Cs.: notante Iudice quo nosti populo, H.: natus est patre, quo diximus, N.: cum quibus ante dictum est copiis, L.—In the gender and number of a subst predic. : Belgae, quam tertiam esse Galliae partem dixeramus, Cs.: carcer ille, quae lautumiae vocantur: leges, quae fons est iuris, L.—In the gender and number of an antecedent not expressed: vicinitas, Quod ego in propinquā parte amicitiae puto, T.: laudare fortunas meas, Qui gnatum haberem, T.: quod monstrum vidimus, qui cum reo transigat?: servitia repudiabat, cuius magnae copiae, etc., S.—One relat . in place of two in different cases: quem neque pudet Quicquam, nec metuit quemquam (i. e. et qui non), T.: omnia quae amisi aut advorsa facta sunt, S.: qui iam fatetur . . . et non timeo (sc. quem): tyrannus, quem pertulit civitas paretque mortuo.—Implying a restriction, who indeed, as far as, all that : omnium eloquentissimi, quos ego audierim: antiquissimi sunt, quorum quidem scripta constent: Catonem vero quis nostrorum oratorum, qui quidem nunc sunt, legit?—Sing n., what, as far as, as much as, to the extent that : quod potero, adiutabo, T.: cura, quod potes, ut valeas: quod ad me attinet, as far as depends on me : quod ad Pomponiam, scribas velim, etc. (sc. attinet), as respects Pomponia .—Implying a purpose: equitatum praemisit, qui viderent, to see , Cs.: qui eripiunt aliis, quod aliis largiantur, in order to bestow it : sibi urbem delegerat, quam haberet adiutricem: milites conduci, qui in Hispaniam traicerentur, L.—Implying a reason: Miseret tui me, qui hominem facias inimicum tibi, I am sorry for you, that you incur , etc., T.: Tarquinio quid impudentius, qui bellum gereret, etc.: at Cotta, qui cogitasset haec posse accidere . . . nullā in re deerat, Cs.: barbari dissipati, quibus nec certa imperia . . . essent, vertunt, etc., L.: Heu me miserum, qui spectavi, etc., T.—Implying a concession: rogitas? qui tam audacis facinoris mihi conscius sis? although you are , T.: hi exercitu luxuriem obiciebant, cui omnia defuissent, Cs.: quis est, qui Fabricii, Curii non memoriam usurpet, quos numquam viderit?: Rogitas? qui adduxti, etc., T.— Implying a result (qui consecutive): sapientia est una, quae maestitiam pellat ex animis, alone has power to drive : secutae sunt tempestates, quae nostros in castris continerent, Cs.: leniore sono uti, et qui illum impetum oratoris non habeat: haud parva res, sed quae patriciis potestatem auferret, L.—Esp., after a demonstr. pron., adj . or adv.: non sum ego is consul, qui arbitrer, etc., such a consul, as to suppose : neque tuis es, qui nescias, etc., no such man, as to be ignorant , etc.: nomen legati eius modi esse debet, quod inter hostium tela incolume versetur.—With quam , after a comp: non longius hostes aberant, quam quo telum adici posset (i. e. quam ut eo), Cs.: maiores arbores caedebant, quam quas ferre miles posset, L.—After an adj.of fitness: (Rufum) idoneum iudicaverat, quem mitteret, a fit person to send , Cs.: nulla videbatur aptior persona, quae loqueretur.—After a verb with indef subj . or obj.(described by the relat. clause): sunt qui mirentur, there are some, who , etc.: erunt qui audaciam eius reprehendant: si quis est, qui putet: ut invenirentur qui proficiscerentur: qui se ultro morti offerant, facilius reperiuntur, quam qui dolorem patienter ferant, Cs.: haec habui, de amicitiā quae dicerem, had this to say : te unum habeo, quem dignum regno iudicem, L.: Nemost, quem ego magis cuperem videre, T.: nullum est animal, quod habeat, etc.—Where the relat . clause is conceived as a particular fact, it may take the indic: sunt bestiae quaedam, in quibus inest, etc. (i. e. in quibusdam bestiis inest, etc.): sunt, qui eorum sectam sequuntur, i. e. they have followers : Sunt quos . . . iuvat, H.: Sunt, qui non habeant, est qui non curat habere, some (in gen.) . . . one (in particular), H.—In place of a pron demonstr . and conj: res loquitur ipsa, quae semper valet plurimum, and it , etc.: ratio docet esse deos; quo concesso, confitendum est, etc., and if this is granted : centuriones hostīs vocare coeperunt; quorum progredi ausus est nemo, but no one of them , Cs.: perutiles libri sunt; quos legite, quaeso, therefore read them .
III III. Indef, whoever, any one who, all that, anything that : qui est homo tolerabilis, Scortari nolunt, T.: quae res . . . post eum quae essent, tuta reddebat, all that was in his rear , Cs.: facilius quod stulte dixeris reprehendere . . . possunt: virgis caesi, qui ad nomina non respondissent, L.— Any one, any ; with si, num, ne ; see 2 quis.