fons, fontis, m. [root in Gr. χέϝω, χεύσω, to pour, χύμα, χοή, etc.; Lat. fundo, futtilis. Fons, i. e. stem font, for fovont = χεϝοντ-; cf. Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 84], a spring, fountain, well-source (syn.: scaturigo, puteus).
I Lit.: late parvus aquaï Prata riget fons, Lucr. 5, 603: fons dulcis aquaï, id. 6, 890: fons aquae dulcis, cui nomen Arethusa est, Cic. Verr. 2, 4, 53, § 118: rivorum a fonte deductio, id. Top. 8, 33: est apud Hammonis fanum fons luce diurna Frigidus, et calidus nocturno tempore, Lucr. 6, 848 sq.; cf. ib. 873: eunt ad fontem, nitidant (i. e. abluunt) corpora, Enn. ap. Non. 144, 16 (Trag. v. 166 ed. Vahl.); Caes. B. C. 2, 24 fin. ; 3, 49, 5: (Romulus) locum delegit fontibus abundantem, Cic. Rep. 2, 6: fontium qui celat origines, Nilus, Hor. C. 4, 14, 45; id. Ep. 1, 16, 12; id. Epod. 2, 27: fontes Alandri, Liv. 38, 15, 15: Padi fons diebus aestivis aret, Plin. 2, 102, 105, § 229: vestris amicum fontibus et choris, Hor. C. 3, 4, 25: fas pervicaces est mihi Thyiadas Vinique fontem lactis et uberes Cantare rivos, the fountains or streams of wine drawn from the earth by the stroke of the thyrsus , id. ib. 2, 19, 10: cum tui fontes vel inimicis tuis pateant, Cic. Mur. 4, 9.—
B Esp.
1 A mineral spring , healing waters , = aquae, frigidi medicatique fontes, Cels. 4, 5; cf.: caput et stomachum supponere fontibus Clusinis, Hor. Ep. 1, 15, 8: fons calidus medicae salubritatis, Plin. 5, 15, 16, § 72: medicatorum fontium vis, id. 2, 93, 95, § 207.—
2 Transf., spring-water , water (poet.): utrum fontine an Libero imperium te inhibere mavis? Plaut. Stich. 5, 4, 26: alii fontemque ignemque ferebant, Verg. A. 12, 119; Luc. 5, 337. —
II Trop., a fountain-head , source , origin , cause : meos amicos...ad Graecos ire jubeo, ut ea a fontibus potius potius hauriant, quam rivulos consectentur, Cic. Ac. 1, 2, 8; so opp. rivuli, id. de Or. 2, 27, 117; id. Cael. 8, 19: fons maledicti, id. Planc. 23, 57: hic fons, hoc principium est movendi, id. Rep. 6, 25: scribendi recte sapere est et principium et fons, Hor. A. P. 309; cf.: Cilicia origo et fons belli, Flor. 3, 6: ab illo fonte et capite Socrate, Cic. de Or. 1, 10, 42: quorum (philosophorum) fons ipse Socrates, Quint. 1, 10, 13; cf.: atqui rerum caput hoc erat et fons, Hor. Ep. 1, 17, 45: oratorum partus atque fontes, Cic. Brut. 13, 49: haec omnia ex eodem fonte fluxerunt, id. N. D. 3, 19, 48: omnes omnium rerum, quae ad dicendum pertinerent, fontes animo ac memoria continere, id. de Or. 1, 21, 94: philosophiae fontes aperire, id. Tusc. 1, 3, 6: totos eloquentiae aperire, Quint. 6, 1, 51: dicendi facultatem ex intimis sapientiae fontibus fluere, id. 12, 2, 6; cf. id. 5, 10, 19: fontes ut adire remotos Atque haurire queam vitae praecepta beate, Hor. S. 2, 4, 94: ex iis fontibus unde omnia ornamenta dicendi sumuntur, Cic. de Or. 2, 11, 45; id. Rep. 5, 3: causa atque fons maeroris, id. Tusc. 3, 28, 67: benevolentia, qui est amicitiae fons a natura constitutus, id. Lael. 14, 50: is fons mali hujusce fuit, Liv. 39, 15, 9: fons vitii et perjurii, thou source of all iniquity , Plaut. Truc. 2, 7, 51; cf. Petr. 24.—
III Fons , personified as a deity , with a chapel, Cic. N. D. 3, 20, 52.