in-cŏlo, lŭi, 3 (post-class. collat. form incŏlo, āre: paradisum incolare et custodire, Tert. Res. Carn. 26 fin.; whence incolatus), v. a. and n.
I Lit. (for the simple colere), to cultivate (late Lat.): in his terris, quas incolunt (rusticani), Cod. Th. 13, 1, 3. —
II Transf., to dwell or abide in a place, to inhabit (class.).
α Act. (only so in Cic.): jam qui incolunt eas (sc. maritimas) urbes, etc., Cic. Rep. 2, 4: illam urbem, id. Verr. 2, 4, 10, § 21; id. Ac. 2, 45, 137: Delum, id. Verr. 2, 1, 17, § 46: illos lacus lucosque, id. ib. 2, 5, 72, § 188: eos agros, id. Rep. 2, 2: eam partem terrae, id. ib. 1, 17; cf. terras, id. N. D. 2, 16, 42: illum locum, id. Rep. 6, 15 fin. : quem locum, id. Tusc. 1, 6, 11: ea loca, Caes. B. G. 2, 4, 2: unam, aliam, tertiam partem Galliae, id. ib. 1, 1, 1: Alpes, id. ib. 4, 10, 3 et saep.: eamdem patriam, Liv. 4, 3, 3: piscibus atque avibus ferisque, quae incolunt terras, id. 25, 12, 6: secessum, Plin. Ep. 2, 17 fin. ; cf.: indulgens templa vetustis Incolere atque habitare deis, Sil. 14, 672.—In pass. : e locis quoque ipsis, qui a quibusque incolebantur, Cic. Div. 1, 42, 93; 2, 44, 92. —
β Neutr. : Neptuno, qui salsis locis incolit, Plaut. Rud. 4, 2, 2: Germani, qui trans Rhenum incolunt, Caes. B. G. 1, 1, 4: cis Rhenum, id. ib. 2, 3, 4: remanere uno in loco incolendi causa, id. ib. 4, 1, 7: qui inter mare Alpesque incolebant, Liv. 1, 1, 3: erat oppidum Vaga, ubi et incolere et mercari consueverant multi mortales, Sall. J. 47, 1.