iudico

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

jūdĭco, āvi, ātum, 1 (judicassit for judicaverit, Cic. Leg. 3, 3, 6), v. a. [judex], to examine judicially, to judge, be a judge, pass judgment, decide (syn.: judicium facio, reddo; class.).

I Lit.: si recte et ordine judicaris, Cic. Rosc. Am. 48, 138: cum magistratus judicassit, id. Leg. 3, 3, 6: ordo alius ad res judicandas postulatur, id. Div. in Caecil. 3, 8: aliquid contra aliquem, id. Fl. 4, 11: judicare, deberi viro dotem, id. Caecin. 25 fin. : homo in rebus judicandis spectatus et cognitus, id. Verr. 1, 10, 29: judicantem vidimus Aeacum, Hor. C. 2, 13, 22: ad judicandum evocari, Suet. Galb. 14: ne aut spoliaret fama probatum virum, si contra judicavisset, Cic. Off. 3, 19, 77: de bene meritis civibus potestas judicandi, id. Mil. 2, 4: res, id. Phil. 1, 8, 20; id. Verr. 2, 2, 31, § 76: ex aequo et bono, id. Caecin. 23, 63: mihi tris hodie litis judicandas dicito, Plaut. Merc. 2, 2, 10.—With kindred acc. : inclytum judicium, Poët. ap. Cic. Div. 1, 50, 114. —Esp.,

B To condemn = damnare; quo jam diu sum judicatus, Plaut. Men. 1, 1, 20: judicati atque addicti, Liv. 6, 34, 2; 6, 14, 10: judicatum pecuniae, id. 6, 14, 3: quoad vel capitis vel pecuniae judicasset privato, id. 26, 3, 8: quique judicati pecuniae in vinculis essent, id. 23, 14, 3: judicare aliquem pecuniae, to fine , Gell. 20, 1, 47: alicui perduellionem judicare, Liv. 1, 26.—

II Transf. beyond the legal sphere.

A To judge, judge of a thing: aliquid oculorum fallacissimo sensu, Cic. Div. 2, 43, 91: quod egomet multis argumentis jam antea judicāram, id. Fam. 3, 4, 1: sic statuo et judico, neminem, etc., id. de Or. 2, 28, 22.—

B To declare, proclaim a person to be any thing: judicetur non verbo sed re, non modo non consul, sed etiam, hostis Antonius, Cic. Phil. 3, 6, 14: Deiotarum unum fidelem populo Romano, id. ib. 11, 13, 34: cujus rei exemplum pulcherrimum judicarem, Caes. B. G. 7, 77.—

C To determine, resolve, conclude : de itinere ipsos brevi tempore judicaturos, Caes. B. G. 1, 40.—

D To adjudge, make over to a person: nam ego ad Menaechmum nunc eo, cui jam diu Sum judicatus (al. quo), Plaut. Men. 1, 1, 20: judicata pecunia, Val. Max. 4, 1, 8.

VIII —Hence, jūdĭ-cātus , a, um, P. a., decided, determined : mihi judicatum est deponere illam personam, I am determined , Cic. Fam. 7, 33, 2: res judicata, a decided matter taken as a precedent for other cases , id. Top. 5, 28; Quint. 5, 2, 1: infirmatio rerum judicatarum, Cic. Agr. 2, 3, 8.—Also, sentenced, condemned : judicatum duci, Cic. de Or. 2, 63. —Hence, subst.: jūdĭcātum , i, n., a matter judged or decided; a decision, judgment, precedent, authority : judicatum est id, de quo sententia lata est, aut decretum interpositum, Auct. Her. 2, 13, 19: judicatum est, de quo ante jam sententia alicujus ... constitutum est, Cic. Inv. 2, 22, 68; id. Flac. 20, 48: quamvis postea judicatum fiat, tamen actio data non intercidit, Dig. 27, 3, 21.—

B An award, a fine : solvere, Cic. Quint. 13, 44; 7, 29.—Adv.: jūdĭcātō , deliberately (post-class.), Gell. 14, 1.

Related Words