spēro, āvi, ātum, 1, v. a.
I To hope (something desirable), to look for , trust , expect; to promise or flatter one's self (the predom. signif. of the word; syn.: confido, exspecto).
α Absol. : spero, si speres quicquam prodesse potes sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.): quoad Pompeius in Italiā fuit, sperare non destiti, Cic. Att. 9, 10, 3: sperat animus, Plaut. Bacch. 1, 2, 36: ut neque accusator timere neque reus sperare debuerit, Cic. Clu. 7, 20: jubes bene sperare et bono esse animo, id. Deiot. 14, 38: Attica nostra quid agat, scire cupio: etsi tuae litterae recte sperare jubent, id. Att. 13, 17: tu jam, ut spero et ut promittis, aderis, id. ib. 16, 3, 4: omnia experiar et, ut spero, assequar ... Sed, ut spero, valebis, id. ib. 7, 2, 6: ut mihi detis hanc veniam accommodatam huic reo, vobis, quemadmodum spero, non molestam, id. Arch. 2, 3: Argyrippus exorari spero poterit, ut sinat, etc., Plaut. As. 5, 2, 67; cf.: Ch. Non usus veniet, spero. Sy. Spero hercle ego quoque, Ter. Heaut. 553: interea fiet aliquid, spero, id. And. 314: salvus sit; spero, id. Ad. 411.—
β With acc.: his omnibus victoriam sperantibus pacis nomen adferemus, Cic. Phil. 12, 5, 10: consulatum, id. ib. 12, 6, 14: gloriam sperabit a latronum gregibus, id. ib. 12, 10, 26: magis adversos rerum exitus metuens quam sperans secundos, id. Fam. 6, 14, 1: id ego et speraram prudentiā tuā fretus, et, ut confiderem, fecerunt tuae litterae, id. ib. 12, 18: a quo nihil speres boni rei publicae, quia non vult; nihil metuas mali, quia non audet, id. Att. 1, 13, 2: a quo genere hominum victoriam sperasset, Caes. B. C. 3, 96 fin. : omnia ex victoriā et ex suā liberalitate sperarent, id. ib. 3, 6; cf. id. ib. 3, 60: quibus (tormentis) ipsi magna speravissent, id. ib. 2, 16 fin. : spero meliora, Cic. Att. 14, 16, 3: aliquid sibi, id. Tusc. 1, 36, 86; Sall. C. 37, 6: bona alicuius, Cic. Phil. 11, 6, 13: hoc sperans, ut, etc., Caes. B. C. 3, 85: sperare victoriam ab aliquo, id. B. C. 3, 96: quod sapienter speravimus, perseveranter consectari, have expected , Col. praef. § 29: sperata gloria (opp. parta), Cic. Q. Fr. 1, 1, 15; Liv. 28, 41, 6: sperata praeda, Caes. B. G. 6, 8: spem speratam quom optulisti, Plaut. Merc. 5, 2, 2: civitatem optandam magis quam sperandam quam minimam posuit, Cic. Rep. 2, 30, 52; Liv. 4, 15, 5: exitum malis sperare, Sall. C. 40, 2: amicitiam, regnum, id. J. 24, 5: mortem honestam, id. H. 2, 41, 2 Dietsch: salutem, id. C. 58, 16: spes, Curt. 5, 10, 1: mali poenam, Lact. de Ira, 16, 8: perpetuam felicitatem, Suet. Aug. 94; id. Vesp. 12; Sen. Ira, 3, 31, 2; Just. 21, 2, 5: sperat infestis, metuit secundis Alteram sortem bene praeparatum Pectus, Hor. C. 2, 10, 13: grata superveniat, quae non sperabitur hora, id. Ep. 1, 4, 14 et saep.: dis sum fretus, deos sperabimus, we will hope or trust in the gods , Plaut. Cas. 2, 5, 38; cf. id. Mil. 4, 5, 10; id. Cist. 2, 3, 52.—
γ With obj.-clause (so most freq.; usually with inf. fut.; less freq. but class. with inf. pres. or perf. ).—With inf. fut. : ego me confido liberum fore, tu te numquam speras, Plaut. Pers. 2, 4, 15; Cic. Rep. 1, 20, 33: ex quibus sperant se maximum fructum esse capturos, id. Lael. 21, 79: quod amicitiae nostrae memoriam spero sempiternam fore, etc., id. ib. 4, 15: tu fac animo forti magnoque sis, speresque fore, ut, etc., id. Fam. 1, 5, 6 fin. ; cf.: spero fore, ut contingat id nobis, id. Tusc. 1, 34, 82 et saep.— With inf. pres. : qui istoc te speras modo Potesse dissimulando infectum hoc reddere, Plaut. Most. 4, 3, 22: spero me habere, qui hunc excruciem, Ter. Eun. 920: sperat se a me avellere, id. ib. 520: totius Galliae sese potiri posse sperant, Caes. B. G. 1, 3: spero, quae tua prudentia est, et hercule, ut me jubet Acastus, confido te jam, ut volumus, valere, Cic. Att. 6, 9, 1: sperabam tuum adventum appropinquare, id. Fam. 4, 6, 3: speremus, nostrum nomen volitare et vagari latissime, id. Rep. 1, 17, 26: spero te mihi ignoscere, si, etc., id. Fam. 1, 6, 2: spero esse, ut volumus, id. Att. 12, 6 b, 4: ita quiddam spero nobis profici, cum, etc., id. ib. 1, 1; Sall. H. 4, 61, 2 Dietsch: speramus carmina fingi posse, Hor. A. P. 331: neque ego hanc abscondere furto Speravi, ne finge, fugam, I did not hope or expect , Verg. A. 4, 338.—So esp. when used like Engl. hope , in the sense trust , believe : spero nostram amicitiam non egere testibus, Cic. Fam. 2, 2: id enim deos immortalis spero aequissimum judicare, id. Phil. 11, 15, 39; cf. infra, II. fin. —With inf. perf. : speravi miser Ex servitute me exemisse filium, Plaut. Capt. 3, 5, 99: me ejus spero fratrem propemodum Jam repperisse, Ter. Eun. 203: sperabam jam defervisse adulescentiam, id. Ad. 152: spero tibi me causam probasse; cupio quidem certe, Cic. Att. 1, 1, 4: spero cum Crassipede nos confecisse, id. Q. Fr. 2, 4, 2: et tum mirifice sperabat se esse locutum, Cat. 84, 3: sperasse libertatem se civium suorum emisse, Liv. 4, 15, 6: sperabam ita notata me reliquisse genera, etc., Cic. Fam. 7, 32, 1; id. Att. 2, 21, 2; 10, 7, 3. —Ellipt.: qui semper vacuam, semper amabilem Sperat (sc. te fore), Hor. C. 1, 5, 11.—
δ With ut and subj.: quoniam, ut salvum vellent tyrannum, sperare non poterat, Liv. 34, 27, 3: ut patiatur ... nec sperandum ulli nec concupiscendum est, Sen. ad Polyb. 18, 6; Just. 5, 3, 3.—
ε In a Greek construction, with fut. part. : visura et quamvis numquam speraret Ulixen, etc. (for se visuram esse), Prop. 2, 9, 7 Paley ad loc.—
ζ With de (very rare): neque de otio nostro spero jam, Cic. Att. 9, 7, 5; id. Verr. 2, 1, 2, § 6: de eo bene sperare (with obj.clause , cf. γ supra), Nep. Milt. 1, 1.—
II To look for , expect , apprehend that which is undesired, ἐλπίζω (rare, and mostly poet.; in Cic. only with non, and ironically): nam quod tu speres, propulsabo facile, Ter. And. 395: mihi non hoc miserae sperare jubebas, Sed conubia laeta, Cat. 64, 140: haec merui sperare? dabis mihi, perfida, poenas, Prop. 2, 5, 3: hunc ego si potui tantum sperare dolorem, Et perferre, soror, potero, Verg. A. 4, 419 (cf. Quint. 8, 2, 3); cf. Flor. 3, 1, 1: haec adeo ex illo mihi jam speranda fuerunt Tempore, cum, etc., Verg. A. 11, 275: mene efferre pedem, genitor, te posse relicto Sperasti? id. ib. 2, 658; cf. Suet. Caes. 60: si genus humanum et mortalia temnitis arma, At sperate deos memores fandi atque nefandi, expect , fear , Verg. A. 1, 543: exstinguine mea Speravi te posse manu, Val. Fl. 3, 295: aliquod in Africā bellum, Flor. 3, 1, 1: jam quartanam sperantibus aegris, Juv. 4, 57.—With a negative particle: Sc. Moneo ego te: te deseret ille aetate et satietate. Ph. Non spero. Sc. Insperata accidunt magis saepe quam quae speres, Plaut. Most. 1, 3, 40: id quod non spero, Afran ap. Charis. p. 195 P.: sin a vobis, id quod non spero, deserar, Cic. Rosc. Am. 4, 10: te tam mobili in me meosque esse animo non sperabam, Q. Metell. ap. Cic. Fam. 5, 1, 2: non speravi te sequi, Stat. Th. 6, 139.—Ironically: quoniam haec satis spero vobis molesta videri, Cic. de Or. 3, 13, 51.
IX —Hence, spērātus , a, um, P. a., that is hoped or longed for; as subst.: spērātus , i, m.; spērāta , ae, f., a betrothed , intended , a lover; a bride (ante- and post-class.): curre et nuntia Venire me et mecum speratum adducere, Afran. ap. Non. 174, 31: sperata, salve, Plaut. Poen. 5, 4, 97; so, sperata, id. Fragm. ap. Varr. L. L. 6, 7, 71; Afran. ap. Non. 174, 33; Arn. 4, 140; Hyg. Fab. 31; 33.—Once also of a wife not seen for a long time: Amphitruo uxorem salutat laetus speratam suam, Plaut. Am. 2, 2, 53.