vivus

A New Latin Dictionary by Charlton T. Lewis Ph.D. and Charles Short, LL. D.

vīvus, a, um (sup. vivissimus, cited without example by Fest. p. 379 Müll.), adj. [vivo], alive, living, that has life.

I Lit.

A Adj.

1 Of living beings: qui cum tantum ausus sit ustor pro mortuo, quid signifer pro vivo non esset ausus? In curiam potissimum abjecit, ut eam mortuus incenderet, quam vivus everterat, Cic. Mil. 33, 90: quorum (simulacrorum) contexta viminibus membra vivis hominibus complent, Caes. B. G. 6, 16: adeo ut Cato vix vivus effugeret, Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15; id. Verr. 2, 2, 77, § 189; 2, 4, 40, § 87: si Jugurtham vivom aut necatum sibi tradidisset, Sall. J. 61, 5: doctus eris vivam (gallinam) musto mersare Falerno, Hor. S. 2, 4, 19: quamquam ea Tatio sic erant descripta vivo, tamen eo interfecto multo etiam magis, etc., in the lifetime of Tatius , Cic. Rep. 2, 8, 14: tantum illo vivo, Hirt. B. G. 8, 21 fin. : cum leges duo ex unā familiā, vivo utroque, magistratus creari vetarent, Caes. B. G. 7, 33; cf. also: Cato affirmat, se vivo illum non triumphaturum, as long as he lived , Cic. Att. 4, 16, 2; so, me vivo, Plaut. Bacch. 3, 3, 15; id. Most. 1, 3, 73: vivā me, id. Bacch. 3, 4, 17.—So the phrase vivus vidensque, before his very eyes : huic acerbissimum vivo videntique funus ducitur, Cic. Quint. 15, 50; cf.: ille Cyprius miser ... vivus (ut aiunt) est et videns cum victu ac vestitu suo publicatus, id. Sest. 27, 59; cf.: et prudens sciens, Vivos vidensque pereo, Ter. Eun. 73.—Subst.: vīvus , i, m., a living man : cum is, cui forma mortui, fortunae vivi commendatae sunt, ignominiā mortuum, inopiā vivum adfecerit, is inter honestos homines atque adeo inter vivos numerabitur? Cic. Rosc. Am. 39, 113. —

2 Of things concr. and abstr.: saepes, Col. 11, 3, 3: caespes, Ov. M. 4, 301: harundo, id. ib. 13, 891: virga, id. ib. 4, 744: radix, id. ib. 14, 713: aqua, running , Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; so, flumen, Liv. 1, 45; Verg. A. 2, 719: lacus, id. G. 2, 469: ros, fresh , Ov. F. 4, 778: lucernae, burning , Hor. C. 3, 21, 23: lapis, flint , Plin. 36, 19, 30, § 138: sulphur, native , id. 35, 15, 50, § 175: linum, asbestos-cloth , id. 19, 1, 4, § 19; Cels. 5, 18, 13: calx, unslacked , Vitr. 8, 7; Plin. 29, 3, 11, § 51: saxum, living , natural , unwrought , Verg. A. 1, 167: pumex, Ov. F. 2, 315: argentum, quicksilver , mercury , Plin. 33, 6, 32, § 99: vultus, i. e. alive with expression , or, as we say, speaking , Verg. A. 6, 848.—So of statues and images: vidi artes veterumque manus variisque metalla viva modis, Stat. S. 1, 3, 48: vox, living , i. e. oral discourse , Cic. Agr. 2, 2, 4; Quint. 2, 2, 8; Sen. Ep. 6, 4; 33, 9; Plin. Ep. 2, 3, 9 al.: cujus facta viva nunc vigent, living , Naev. ap. Gell. 6, 8, 5: animus, lively , Plin. Ep. 8, 6, 17: pectus, Arn. 3, 6.—

B Subst.: vīvum , i, n., lit., that which is alive; hence,

1 Ad vivum resecare, to cut to the quick , cut very deep : extrema pars ipsius unguis ad vivum resecatur, Col. 6, 12, 3 (cf. in the adj.: vulnera circumcidere ad vivas usque partes, Plin. 28, 10, 43, § 156): calor ad vivum adveniens, Liv. 22, 17, 2.—Trop.: hoc primum sentio, nisi in bonis amicitiam esse non posse: neque id ad vivum reseco, ut illi, qui haec subtilius disserunt, i. e. I do not wish to be understood in too strict a sense , Cic. Lael. 5, 18.—

2 De vivo detrahere or resecare aliquid, to give or take away from the capital : dat de lucro: nihil detraxit de vivo, Cic. Fl. 37, 91: de vivo igitur erat aliquid resecandum, ut esset, unde, etc., id. Verr. 2, 3, 50, § 118.—

II Transf., lively , ardent (only post-Aug. and very rare): vivus et ingenuus animus, Plin. Ep. 8, 6, 17: vivi pectoris homo, Arn. 3, 103.—Adv.: vīvē , in a lively manner , very : vive sapis, Plaut. Ep. 2, 2, 100 Jacob. (dub.).

Related Words